Πώς τα “σύνορα-φάντασμα” εξακολουθούν να διαιρούν τη Γερμανία;

Τα εσωτερικά γερμανικά σύνορα χώριζαν την Ανατολική και τη Δυτική Γερμανία από το 1949 μέχρι την επανένωση των δύο πλευρών το 1990. Αν και τα σύνορα καταστράφηκαν πριν από 30 χρόνια, εξακολουθούν να επηρεάζουν τις ζωές των ανθρώπων που ζουν εκατέρωθεν της γραμμής.

Τα λεγόμενα σύνορα φαντάσματα (Phantomgrenze) είναι μια άτυπη οριοθέτηση που ακολουθεί την πορεία ενός καταργημένου πολιτικού συνόρου. Αλλά δεν αποτελούν όλα τα κατεστραμμένα σύνορα φαντάσματα.

Τα σύνορα φαντάσματα ορίζονται από δημογραφικές διαφορές που παρατηρούνται σε κάθε πλευρά λόγω μιας ιστορικής διαίρεσης, παρά την πολιτική ένωση στο παρόν.

Τα πρώην σύνορα Ανατολής-Δύσης της Γερμανίας είναι ένα κλασικό παράδειγμα συνόρων-φαντασμάτων.

Οι άνθρωποι που ζούσαν στην πρώην Ανατολική και Δυτική Γερμανία ζούσαν μέσα σε διαφορετικά οικονομικά και πολιτικά συστήματα για δεκαετίες.

Παρόλο που το έθνος έχει έκτοτε ενοποιηθεί και οι Γερμανοί και στις δύο πλευρές της χώρας απολαμβάνουν ελευθερία μετακίνησης εδώ και δεκαετίες, μια σειρά από τάσεις (από το ποια μάρκα αυτοκινήτου προτιμούν οι άνθρωποι μέχρι το πόσο πιθανό είναι να παίξουν τένις) δείχνουν ότι οι διαφορές μεταξύ Ανατολής και Δύσης εξακολουθούν να υφίστανται, όπως φάνηκε πρόσφατα σε μια συλλογή χαρτών που ανέβασε στο Twitter ο ερευνητής Tomas Pueyo.

Οριοθετημένα από τα εσωτερικά σύνορα, τα πρώην ανατολικογερμανικά κρατίδια περιλαμβάνουν το Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία, το Βρανδεμβούργο, τη Σαξονία-Άνχαλτ, τη Σαξονία και τη Θουριγγία.

Το Ανατολικό Βερολίνο ήταν επίσης μέρος της πρώην ΛΔΓ, με το Τείχος του Βερολίνου να κόβει την πόλη στα δύο.

Το μισθολογικό χάσμα Ανατολής-Δύσης παραμένει υψηλό

Πολλές από τις διαφορές που παραμένουν μεταξύ της πρώην Ανατολικής και της Δυτικής Γερμανίας έχουν να κάνουν με τις επιχειρήσεις και την οικονομία.

Μια σημαντική ανισότητα εξακολουθεί να υπάρχει μεταξύ των μέσων μηνιαίων μισθών, με τους ανθρώπους στην πρώην Ανατολή να κερδίζουν περίπου 13.000 ευρώ λιγότερα ετησίως από τους δυτικούς συμπατριώτες τους.

Ένας χάρτης με τις έδρες των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της Γερμανίας δείχνει ότι τα δυτικά και νότια κρατίδια της χώρας φιλοξενούν σχεδόν όλες τις μεγαλύτερες γερμανικές εταιρείες, ενώ μόνο μια χούφτα εταιρείες βρίσκονται στα ανατολικά κρατίδια (εξαιρουμένου του Βερολίνου).

East/West Germany’s phantom borders
More below pic.twitter.com/mSe9fh668Y

— Tomas Pueyo (@tomaspueyo) February 14, 2024

Η αφθονία των γραφείων των εταιρειών στα δυτικά συνδέεται επίσης με τα σχετικά χαμηλά ποσοστά ανεργίας, ενώ οι πρώην ανατολικές πολιτείες μαστίζονται όλες από σημαντικά μεγαλύτερη ανεργία.

Είναι ενδιαφέρον ότι όσον αφορά τις ώρες εργασίας ανά έτος οι ανατολικές περιοχές τείνουν να κατατάσσονται υψηλότερα, με την πρώην Δυτική Γερμανία να έχει κατά μέσο όρο 1.281 ώρες εργασίας ανά έτος έναντι 1.350 στην Ανατολική Γερμανία.

Με άλλα λόγια, τα χαμηλότερα εισοδήματα στα ανατολικά κρατίδια δεν φαίνεται να συνδέονται με χαμηλότερη παραγωγικότητα.

Οι απόψεις για τη δημοκρατία επηρεάζονται επίσης από τα σύνορα-φάντασμα

Εκτός από τις οικονομικές διαφορές, η πρώην Ανατολική και η Δυτική Γερμανία διοικούνταν από εντελώς διαφορετικά πολιτικά συστήματα – με δημοκρατική οργάνωση στη Δύση και σοσιαλιστικό κράτος υπό σοβιετική επιρροή στην Ανατολή.

Όλη η Γερμανία έχει έκτοτε ενοποιηθεί κάτω από το δημοκρατικό μοντέλο της Δύσης, αλλά εξακολουθεί να παρατηρείται μια έντονη διαφορά στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ψηφίζουν.

Φαίνεται ότι οι άνθρωποι στην πρώην Δυτική Γερμανία έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στη δημοκρατική διαδικασία – η συμμετοχή των ψηφοφόρων είναι αισθητά χαμηλότερη στην πρώην Ανατολική Γερμανία.

Από αυτούς που ψηφίζουν, οι πολίτες του πρώην ανατολικού μπλοκ τείνουν να προτιμούν τόσο τα κόμματα της Αριστεράς όσο και το AfD (σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκλογών του 2021).

Στα δυτικά κρατίδια, εν τω μεταξύ, οι ψηφοφόροι είναι πιο πιθανό να επιλέξουν τους Πράσινους.

Η προαναφερθείσα οικονομική ανισότητα είναι ένας από τους παράγοντες που πιθανώς οδηγεί στην υποστήριξη των ακροδεξιών πολιτικών προγραμμάτων στα ανατολικά – όπου οι κάτοικοι αναφέρουν τακτικά ότι αισθάνονται εγκαταλελειμμένοι στη σύγχρονη Γερμανία.

Ένας άλλος βασικός παράγοντας είναι τα ζητήματα μετανάστευσης.

Πώς το χάσμα Ανατολής-Δύσης επηρεάζει τη μετανάστευση

Κατά τη διάρκεια της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας (πρώην Ανατολική Γερμανία), οι κάτοικοι δεν βίωσαν μεγάλη μετανάστευση, εκτός από ανθρώπους που προέρχονταν από τη Ρωσία ή άλλα πρώην σοβιετικά κράτη.

Αυτή η τάση δεκαετιών συνεχίζεται ως ένα βαθμό μέχρι σήμερα, με το ποσοστό των μεταναστών να είναι γενικά υψηλότερο στις δυτικές περιοχές, ενώ η ρωσική μετανάστευση ειδικότερα παραμένει υψηλότερη στην ανατολική Γερμανία.

Το να μεγαλώνεις γύρω από κοινότητες μεταναστών, ή όχι, φαίνεται ότι επηρέασε στάσεις και πεποιθήσεις που μερικοί άνθρωποι διατήρησαν για πολύ καιρό μετά την πτώση του “τείχους”.

Στη σημερινή ανατολική Γερμανία, υπήρξαν πρόσφατες αναφορές για μετανάστες που απομακρύνθηκαν για να αποφύγουν τον ρατσισμό και το αίσθημα ότι δεν είναι ευπρόσδεκτοι.

Ορισμένες επιπτώσεις των συνόρων-φάντασμα είναι απροσδόκητες

Πέρα από τις επιπτώσεις που συνδέονται άμεσα με οικονομικές ή πολιτικές διαφορές, τα σύνορα-φάντασμα της Γερμανίας μπορούν επίσης να γίνουν αισθητά σε ορισμένες τάσεις που αρχικά φαίνονται εντελώς τυχαίες.

Για παράδειγμα, οι πρώην ανατολικές περιοχές τείνουν να έχουν περισσότερα γκράφιτι και τυχαίνει επίσης να φιλοξενούν περίπου δύο φορές περισσότερους νικητές ολυμπιακών μεταλλίων.

Από την άλλη πλευρά, οι πρώην δυτικές περιοχές έχουν υψηλότερα ποσοστά δωρεάς οργάνων και σημαντικά περισσότερα γήπεδα τένις.

GRland.info – Μην μαθαίνεις τα νέα τελευταίος!