Πρωταπριλιά σήμερα, ημέρα που συνηθίζεται να λέγονται καλοπροαίρετα ψέματα λόγω εθίμου.
Η ιστορία λέει ότι τα ψέματα της Πρωταπριλιάς είναι ένα έθιμο που μας έχει έρθει από την Ευρώπη.
Η πρώτη αναφορά, που συνδέει τα ψέματα με τη 1η Απριλίου, προέρχεται από το βιβλίο του Geoffrey Chaucer (1392).
Σε μια από τις ιστορίες, “Nun’s Priest’s Tale”, μιλάει για την 32η μέρα του Μαρτίου, κάτι που δεν έχει υπάρχει βέβαια. Εννοεί την 1η Απριλίου.
Παρόλο που η Πρωταπριλιά είναι η μέρα κατά την οποία τα ψέματα και οι φάρσες δικαιολογούνται, πολλοί είναι εκείνοι που κάθε χρόνο «την πατάνε» και πιστεύουν απίστευτες ιστορίες βγαλμένες από τη φαντασία.
Η Πρωταπριλιά είναι αγαπημένη ημέρα των μικρών παιδιών, καθώς σκαρώνουν διάφορα αστεία για να πειράξουν τους γονείς τους φίλους, ακόμα και τους δασκάλους στο σχολείο.
Οι μελετητές, ιστορικοί και λαογράφοι διαφωνούν για το πότε και ποιοι καθιέρωσαν τα πρωταπριλιάτικα ψέματα κι έτσι οι εκδοχές είναι δύο.
Πρωταπριλιά: Η κέλτικη εκδοχή
Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες. Λαός της βορειοδυτικής Ευρώπης, οι Κέλτες, ήταν δεινοί ψαράδες.
Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου. Όσο καλοί ψαράδες όμως και να ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια πιάνονται δύσκολα.
Έτσι και αυτοί, όπως προστάζει ο «κώδικας δεοντολογίας» των ψαράδων όλων των εποχών, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει.
Αυτή η συνήθεια, έγινε με το πέρασμα του χρόνου έθιμο.
Πρωταπριλιά: Η γαλλική εκδοχή
Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου την Γαλλία του 16ου αιώνα.
Μέχρι το 1564 η πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η «1η Απριλίου».
Την χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον η 1η Ιανουαρίου.
Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες.
Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν.
Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.
Πρωταπριλιά: Το έθιμο στην Ελλάδα
Το έθιμο αυτό ήρθε και στην Ελλάδα και διαφοροποιήθηκε αποκτώντας μια ελληνική χροιά. Η βασική ιδέα βέβαια παρέμεινε ίδια.
Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το «θύμα» μας.
Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά.
Σε κάποιες άλλες πιστεύουν ότι ο «θύτης» θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του.
Επίσης το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς, θεωρούν μερικοί, ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες.
Όσο για το «θύμα», πιστεύεται ότι, σε αντίθεση με τον «θύτη», θα έχει γρουσουζιά τον υπόλοιπο χρόνο και πιθανότατα αν είναι παντρεμένος θα χήρεψει γρήγορα.
Σύμφωνα με τον Έλληνα λαογράφο Λουκάτο η Πρωταπριλιά αποτελεί ένα σκόπιμο «ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την όποια παραγωγή» όπως είναι η αρχή του μήνα τόσο για τον Μάρτιο, όσο και τον Απρίλιο υποχρεώνοντας πολλούς να λαμβάνουν διάφορα «αντίμετρα» (αλεξίκανα μέτρα).
Επίσης και ο Έλληνας λαογράφος Γ. Μέγας συμφωνεί πως η πρωταπριλιάτικη «ψευδολογία» παραπλανά ελλοχεύουσες δυνάμεις του κακού, έτσι ώστε να θεωρείται από τον λαό ως σημαντικός όρος μαγνητικής ενέργειας (έλξης ή αποτροπής) για μια επικείμενη επιτυχία.
Πρωταπριλιάτικες Φάρσες που άφησαν εποχή
Η επιτυχία μιας πρωταπριλιάτικης φάρσας εξαρτάται από το πόσο καλοστημένη είναι. Οι παρακάτω έγιναν πιστευτές από χιλιάδες ή και εκατομμύρια πολίτες, προκαλώντας έκπληξη, οργή ή τρόμο…
Αλλαγή κυκλοφορίας
Την 1η Απριλίου του 1971, ο κρατικός ραδιοσταθμός της Γαλλίας ανακοίνωσε πως, σύμφωνα με καινούριο νόμο, όλοι οι ευρωπαίοι οδηγοί θα υποχρεώνονταν να οδηγούν αντίθετα (δηλαδή στην αριστερή πλευρά του δρόμου), ώστε να νιώθουν πιο άνετα οι Βρετανοί (που οδηγούν έτσι), όταν θα μπουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση!
Σχεδόν αμέσως, τα τηλέφωνα του σταθμού άναψαν από εκατοντάδες θυμωμένους Γάλλους οδηγούς, που διαμαρτύρονταν, αναγκάζοντας τον φαρσέρ εκφωνητή να ομολογήσει σχεδόν αμέσως πως ήταν πρωταπριλιάτικο αστείο και να ζητήσει συγγνώμη.
Παγόβουνο καλοκαιριάτικα
Την Πρωταπριλιά του 1978, έκπληκτοι οι κάτοικοι του Σίδνεϊ είδαν ένα ρυμουλκό να μπαίνει στο λιμάνι, τραβώντας πίσω του ένα παγόβουνο.
Η έκπληξή τους ήταν δικαιολογημένη, αφού στην Αυστραλία ήταν ακόμα καλοκαίρι. Το ραδιόφωνο μετέδωσε την είδηση, εξηγώντας τι συνέβαινε:
Το παγόβουνο το είχε φέρει, λέει, ο Αυστραλός εκατομμυριούχος, Ντικ Σμιθ, για να το κόψει σε παγάκια και να τα πουλήσει προς 10 σεντς το ένα!
Πολλοί ενδιαφέρθηκαν να μάθουν πού μπορούσαν να αγοράσουν τα συλλεκτικά παγάκια, ώσπου αποκαλύφθηκε η αλήθεια: Το παγόβουνο δεν ήταν παρά ένα άλλο πλοιάριο σκεπασμένο με λευκό κάλυμμα και πυροσβεστικό αφρό.
Τη φάρσα την είχε όντως σκαρώσει ο Σμιθ, και μάλιστα του κόστισε πανάκριβα.
Σφήκες – δολοφόνοι
Έκπληκτοι οι ακροατές του ραδιοφωνικού σταθμού 1ΖΒ του Όκλαντ στη Νέα Ζηλανδία άκουσαν το πρωί της 1ης Απριλίου του 1949 τον εκφωνητή Φιλ Σόουν να τους προειδοποιεί ότι ένα γιγάντιο σμήνος από σφήκες κατευθυνόταν προς την πόλη!
Οι συμβουλές του; «Φορέστε τις κάλτσες σας πάνω από το παντελόνι σας και βάλτε οπωσδήποτε σφηκοπαγίδες με μέλι έξω από τα σπίτια σας!».
Εκατοντάδες άνθρωποι ακολούθησαν πιστά τις συμβουλές του πλακατζή εκφωνητή, μέχρι που αργότερα ο ίδιος παραδέχτηκε ότι ήταν φάρσα.
Αυτός που δεν διασκέδασε καθόλου ήταν ο διευθυντής ραδιοφωνίας της Νέας Ζηλανδίας, που αποφάσισε να στέλνεται κάθε χρόνο πριν από την Πρωταπριλιά σε όλους τους ραδιοσταθμούς η υπενθύμιση ότι το καθήκον τους είναι να μεταδίδουν μόνο την αλήθεια.
Λιοντάρια που κάνουν… μπάνιο:
Το 1968, σύμφωνα με τον ιδρυτή του Museum of Hoaxes, Άλεξ Μπόιζ, οι κάτοικοι του Λονδίνου κλήθηκαν να συμμετάσχουν σε μία ετήσια τελετή όπου… λιοντάρια θα πλένονταν στον Πύργο του Λονδίνου.
«Εμφανίστηκαν στον Πύργο, αλλά δεν υπήρχε καμία τελετή… πλυσίματος των λιονταριών».
Η φάρσα είχε μεγάλη επιτυχία, με αποτέλεσμα να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, στοχεύοντας κυρίως τουρίστες ή νέους κατοίκους.
«Τύπωναν μέχρι και εισιτήρια. Πήγαιναν εκατοντάδες ή και χιλιάδες άνθρωποι».
Ο Ρίτσαρντ Νίξον κατεβαίνει υποψήφιος πρόεδρος το 1992:
Ένας ραδιοφωνικός σταθμός στην Αμερική μεταδίδει την είδηση, ότι ο 79χρονος τότε Ρίτσαρντ Νίξον θα είναι υποψήφιος για την προεδρεία την ΗΠΑ.
Τότε γίνεται το… «έλα να δεις» με τους ακροατές να παίρνουν τηλέφωνα, αφού το μήνυμα του Νίξον ήταν «Δεν έκανα κανένα λάθος και δεν πρόκειται να ξανακάνω».
Τελικά, λίγο μετά έμαθαν ότι η φωνή ήταν μίμου και ότι ο Νίξον δεν θα ήταν υποψήφιος.
Βρέθηκε ο τάφος και το κώνειο του Σωκράτη:
Το έθιμο της Πρωταπριλιάς τίμησε και το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού το 1995! Το… made in Greece ψέμα ήθελε τον τάφο του Σωκράτη να έχει βρεθεί κοντά στην Ακρόπολη.
Η εύρεση δε, συνοδεύονταν από υπολείμματα του κώνειου. Η είδηση φιλοξενήθηκε μέχρι και στα ξένα ΜΜΕ, για να αποκατασταθεί η αλήθεια λίγο αργότερα!
Χάμπουργκερ για… αριστερόχειρες:
Το 1998 μια αλυσίδα γρήγορης εστίασης στην Αμερική λάνσαρε την πρώτη μέρα του Απρίλη το χάμπουργκερ για τους… αριστερόχειρες.
Τι διαφορά είχε από το κλασικό χάμπουργκερ;
Είχαν περιστραφεί τα υλικά κατά 180 μοίρες… Οι αριστερόχειρες έτρεξαν να απολαύσουν το χάμπουργκερ, ενώ πολλοί από αυτούς δήλωναν ότι ήταν και πιο νόστιμο από το κλασικό!
Αλλαγή στα μαθηματικά:
Ο φυσικός Marc Boslough είχε την ιδέα να κοροϊδέψει τους επιστήμονες και όχι μόνο, ανακοινώνοντας την πρόθεση της Αλαμπάμα να αλλάξει με νόμο (!) την τιμή της μαθηματικής σταθεράς «π» από 3.14159 σε 3.0, ακολουθώντας τους συμβολισμούς της Βίβλου!
Οι δείκτες του «Big Ben»:
Το ΒΒC όχι μόνο ανακοίνωσε ότι ο «Big Ben» θα λειτουργούσε με νέο μηχανισμό, αλλά θα πωλούνται και οι δείκτες του!
Ο διαγωνισμός ήθελε τους πρώτους που θα τηλεφωνούσαν να κέρδιζαν τους δείκτες και φυσικά τα τηλέφωνα «πήραν φωτιά».
Μηχανή κάνει το νερό κρασί:
Το 1878, η εφημερίδα New York Graphic, δημοσίευσε κείμενο για μια εφεύρεση του Τόμας Έντισον όπου μια μηχανή έκανε το νερό κρασί!
Την επόμενη μέρα, οι εταιρείες που ασχολούνταν με τον οίνο, είχαν κατακόρυφη πτώση στο χρηματιστήριο!
Έγχρωμη τηλεόραση με νάιλον:
Θα κλείσω με την περιβόητη φάρσα του 1962, στην Σουηδία.
Τότε η τηλεόραση ήταν ασπρόμαυρη.
Θέλοντας να κάνει πλάκα στον κόσμο, ο Kjell Stensson ενημέρωσε το κοινό ότι εάν βάλει ένα ύφασμα από νάιλον μπροστά στην τηλεόραση θα βλέπει έγχρωμα!
Πιάστε τον Πίκατσου με… Google maps:
Το 2014 η Google «μπήκε» δυναμικά στα κόλπα της Πρωταπριλιάς, όταν κυκλοφόρησε ένα παιχνίδι Pokémon όπου οι παίκτες μπορούσαν να ψάξουν και να πιάσουν τον Πίκατσου και τον Μπούλμπασαρ μέσω… των χαρτών της.
Και όσοι έπιαναν τα πλάσματα θα κέρδισαν μία δουλειά ως… Pokémon Master στη Google!
Πρόκειται βέβαια για μια φάρσα που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης, αφού λίγα χρόνια μετά «ήρθε» το Pokémon Go.
Τέλος στις γυμνές φωτογραφίες… ζώων:
Το National Geographic δεν θα μπορούσε να λείψει.
Η εταιρεία το 2016 άφησε «άφωνο» τον κόσμο, όταν ανακοίνωσε μέσω του λογαριασμού του στο Twitter πως δεν θα δημοσιεύει πλέον φωτογραφίες… γυμνών ζώων.
«Η εταιρεία δεν θα υποβαθμίσει άλλο τα ζώα, δείχνοντάς τα χωρίς ρούχα».
Υπάρχει το χωριό του Aστερίξ:
Οι συντάκτες του ”Independent”, το 1993 δημοσίευσαν ρεπορτάζ για την ανακάλυψη του χωριού του Aστερίξ από επιστήμονες της Oξφόρδης και του Mπρεστ.
Tο χωριό υποτίθεται ότι ανακαλύφθηκε ακριβώς στην περιοχή που το τοποθετούσαν οι ιστορίες του Pενέ Γκοσινί.
Oι ανασκαφές έβγαλαν στην επιφάνεια νομίσματα τα οποία απεικόνιζαν αγριογούρουνα καθώς και πολλά μενίρ!
Η νέα χώρα του Σαν Σερίφ:
Πρώτη Απριλίου 1977 και η εφημερίδα Guardian φιλοξενεί 7σελιδο αφιέρωμα στο Σαν Σερίφ, ένα μικρό νησιωτικό κράτος του Ινδικού Ωκεανού που αποτελείται από μια συστάδα ειδυλλιακών νήσων.
Το αφιέρωμα περιλάμβανε αναφορές για την καθημερινότητα των κατοίκων, την ιστορία και γεωγραφία της χώρας, καθώς και τουριστικού τύπου πληροφορίες.
Τα τηλέφωνα της εφημερίδας δεν σταμάτησαν να χτυπούν όλη μέρα από αναγνώστες που ήθελαν να μάθουν περισσότερα γι’ αυτόν τον πρώτης τάξεως ταξιδιωτικό προορισμό!
Η πετυχημένη φάρσα του Guardian θα εγκαινίαζε μάλιστα την παράδοση των εφημερίδων να προσπαθούν να ξεγελάσουν τους αναγνώστες τους την Πρωταπριλιά.
Η γήινη βαρύτητα αποσταθεροποιείται:
Κατά τη διάρκεια ραδιοφωνικής συνέντευξης στο BBC Radio 2 το πρωινό της Πρωταπριλιάς του 1976, ο αστρονόμος Patrick Moore ανακοίνωνε ότι στις 9:47 π.μ. ένα ιδιαίτερα σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο θα λάμβανε χώρα:
Ο Πλούτωνας θα περνούσε πίσω από τον Δία, με την ευθυγράμμιση των δύο πλανητών να προκαλεί αποσταθεροποίηση της γήινης βαρύτητας.
Ο Moore ενημέρωνε τους ακροατές ότι αν πηδούσαν στον αέρα την ακριβή στιγμή της πλανητικής ευθυγράμμισης, τότε θα βίωναν μια περίεργη αίσθηση σαν να επιπλέουν στον αέρα.
Εκατοντάδες τηλεφωνήματα ακροατών επιβεβαίωσαν τους ισχυρισμούς του αστρονόμου, με το κοινό να νιώθει ότι επιπλέει στον χώρο!
Τι αν επρόκειτο για φάρσα, γυναίκα δήλωσε ότι αυτή και 11 φίλοι της ανασηκώθηκαν ξαφνικά από τις καρέκλες τους και άρχισαν να ίπτανται στο δωμάτιο…
Ήρθε το τέλος του κόσμου:
Στις 31 Μαρτίου του 1940, ένας ραδιοφωνικός σταθμός στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ μετέδωσε το εξής τρομακτικό δελτίο Τύπου που είχε εκδώσει το επιστημονικό ινστιτούτο Φράνκλιν, το οποίο λειτουργεί ως σήμερα στην ίδια πόλη:
«Αστρονόμοι του Ινστιτούτου Φράνκλιν επιβεβαιώνουν τους χειρότερους φόβους σας για τη συντέλεια του κόσμου.
Οι επιστήμονες προβλέπουν ότι ο κόσμος θα καταστραφεί αύριο ακριβώς στις 3 μ.μ. τοπική ώρα. Δεν πρόκειται για πρωταπριλιάτικη φάρσα.
Ο Βάγκνερ Σλέσινγκερ, διευθυντής του Πλανητάριου της πόλης, μπορεί να το επιβεβαιώσει».
Ο κόσμος πανικοβλήθηκε, οι τηλεφωνικές γραμμές «πήραν φωτιά» από τρομαγμένους πολίτες που ζητούσαν πληροφορίες από τις αρχές της πόλης.
Τελικά, αποκαλύφθηκε πως την κακόγουστη φάρσα είχε οργανώσει ο Γουίλιαμ Καστελάνι, υπεύθυνος τύπου του Ινστιτούτου Φράνκλιν, με σκοπό να διαφημίσει μια διάλεξη που θα γινόταν την 1η Απριλίου στο Ινστιτούτο, με θέμα «Ποιο θα είναι το τέλος του κόσμου;».
Φυσικά, ο Καστελάνι απολύθηκε αμέσως.
Τα μακαρόδενδρα:
Το 1957, το κανάλι BBC έδειξε ότι τα μακαρόνια παραγόταν σε δέντρα γι’ αυτό και οι Ιταλοί είχαν πολύ καλή συγκομιδή.
Όταν τελείωσε η εκπομπή, χιλιάδες έπαιρναν τηλέφωνα για να μάθουν από πού μπορούν να αγοράσουν μακαρόδενδρα!
Ψέματα και, χωρίς να είναι πρωταπριλιά
Όσα χρόνια κι αν περάσουν, οι άνθρωποι θα συνεχίζουν να λένε ψέματα. «Όλοι λέμε ψέματα, όλη την ώρα.
Όταν θέλουμε να μάθουμε την αλήθεια για κάποιον, είναι πιθανώς το τελευταίο πρόσωπο που πρέπει να ρωτήσουμε», ισχυρίζεται ο ψυχολόγος Ρόμπερτ Φέλντμαν, από το Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης.
Σύμφωνα με μια αμερικανική έρευνα, καθημερινά, λέμε 25 ψέματα κατά μέσο όρο.
Οι άνδρες λένε δύο με τρεις φορές περισσότερα ψέματα από ό,τι οι γυναίκες.
Σύμφωνα με μια αγγλική έρευνα, οι επιστήμονες βρήκαν ότι ο μέσος Βρετανός λέει 22 ψέματα λιγότερα από έναν Αμερικανό, όπερ τρία ψέματα την ημέρα, δηλαδή 1.092 τον χρόνο.
Αντιθέτως, μία μέση γυναίκα φαίνεται ότι λέει σχεδόν δύο την ημέρα, περίπου 728, ετησίως.
Μην μαθαίνεις τα νέα τελευταίος!
Κάνε Like στη σελίδα μας στο Facebook και ενημερώσου πρώτος για όλες τις τελευταίες εξελίξεις. Έγκαιρη, έγκυρη και ανεξάρτητη ενημέρωση. Όλες οι τελευταίες Ειδήσεις από τη Γερμανία, την Ελλάδα και τον κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.
