Πόσο άρρωστη είναι η γερμανική οικονομία και επηρεάζει τον κόσμο;

Έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, γραφειοκρατία, φόβος για το μέλλον: όλα αυτά πλήττουν τις γερμανικές επιχειρήσεις, αλλά είναι πράγματι τόσο κακή η οικονομία; Κορυφαία μυαλά από τα Ινστιτούτα Leibniz καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν αρκετά διορθωτικά μέτρα, αλλά δεν υπάρχουν κοινοί στόχοι.

Όπου κι αν κοιτάξει κανείς, η διάθεση στη Γερμανία φαίνεται να έχει φτάσει στο ναδίρ

Επιχειρηματικές οργανώσεις γράφουν επείγουσα επιστολή προς τους πολιτικούς ζητώντας τους να αναπτύξουν ένα κοινό όραμα για το μέλλον.

Στη διάσκεψη για την ασφάλεια στο Μόναχο, τα ανοιχτά πλευρά της Ευρώπης είναι σαφώς εμφανή.

Και η δυσαρέσκεια των αγροτών διατηρεί εδώ και εβδομάδες τη συζήτηση για το πόσο έχουν απομακρυνθεί η πολιτική και η κοινωνία.

Απολογισμός: τα προβλήματα είναι γνωστά

Σε αυτή τη μικτή κατάσταση, ένα σχήμα όπως η οικονομική σύνοδος κορυφής Leibniz είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για απολογισμό.

Οι επιστημονικοί διευθυντές των επτά μεγάλων οικονομικών ινστιτούτων Leibniz στη Γερμανία συναντώνται μία φορά το χρόνο για αυτόν τον κύκλο συνομιλιών.

Το φετινό θέμα: Πόσο άρρωστη είναι η γερμανική οικονομία – και τι πρέπει να συμβεί για να ανακάμψει;

Ο απολογισμός περιλαμβάνει τα παλιά αγαπημένα θέματα: την έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων, τη δημογραφική αλλαγή και την πολλή γραφειοκρατία.

Όμως, προέκυψε και κάτι νέο. Πολλά αφεντικά είναι σήμερα απρόθυμα να επενδύσουν στο μέλλον, επειδή λένε ότι δεν μπορούν να βασιστούν στην οικονομική πολιτική.

Αυτό δήλωσε πρόσφατα το 64% όλων των επιχειρήσεων στην οικονομική πρόβλεψη των βαυαρικών βιομηχανικών και εμπορικών επιμελητηρίων.

Αυτή η αβεβαιότητα θολώνει πάρα πολύ την άποψη για το μέλλον.

Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι σήμερα περισσότερες επιχειρήσεις υποβάλλουν αίτηση αφερεγγυότητας ή διαγράφουν την επιχείρησή τους από ό,τι υπάρχουν νέες επιχειρήσεις.

Σε αυτό προστίθεται και η έλλειψη αγοραστικής δύναμης. Μελέτες του Ινστιτούτου ifo στο Μόναχο, το οποίο ανήκει επίσης στην Ένωση Leibniz, δείχνουν ότι οι καταναλωτές στερούνται επίσης κινήτρων για αγορές.

Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός έχει επιβραδυνθεί και τα επιτόκια των δανείων μειώνονται.

Παρ’ όλες τις κρίσεις, η Γερμανία τα πάει πολύ καλά…

Ωστόσο, κανείς δεν πρέπει ποτέ να υποτιμά την ψυχολογία και το συναίσθημα ως παράγοντες λήψης αποφάσεων, ιδίως στην οικονομία.

Όταν πολλοί άνθρωποι διαμαρτύρονται, η κατάσταση μοιάζει χειρότερη από ό,τι είναι στην πραγματικότητα.

Εξάλλου, υπάρχουν και θετικά πράγματα να αναφέρουμε από τη γερμανική οικονομία: παρά τις κρίσεις των τελευταίων ετών, η Γερμανία βρίσκεται σε αρκετά σταθερή θέση σε σύγκριση με άλλες χώρες.

Όχι μόνο επειδή η αγορά εργασίας αποδεικνύεται εξαιρετικά εύρωστη, αλλά και επειδή οι εξαγωγές πάνε καλά.

Μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ, η Γερμανία εξακολουθεί να κατατάσσεται στην τρίτη θέση μεταξύ των εξαγωγικών χωρών του κόσμου.

Σύμφωνα με τον Holger Görg, επικεφαλής του Ινστιτούτου για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου (ifw), αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι τα προϊόντα “Made in Germany” έχουν ζήτηση λόγω του σχεδιασμού, της ποιότητας και της καινοτομικής τους δύναμης.

Για να διασφαλιστεί ότι αυτό θα παραμείνει έτσι, είναι πλέον ζωτικής σημασίας να αυξηθεί και η αποδοχή των νέων τεχνολογιών στις επιχειρήσεις και στον πληθυσμό, δήλωσε ο Görg στην οικονομική σύνοδο κορυφής.

Υπάρχουν επίσης διάφοροι παράγοντες που έχουν έμμεσο θετικό αντίκτυπο στην οικονομία.

Για παράδειγμα, η ταχεία προσαρμογή των επιχειρήσεων στην έλλειψη φυσικού αερίου το χειμώνα του 2022/23, το σε μεγάλο βαθμό σταθερό κοινωνικό σύστημα, οι υψηλές μισθολογικές διευθετήσεις στον τελευταίο γύρο των συλλογικών διαπραγματεύσεων, αλλά και μια δημοκρατία που δείχνει σήμερα την ανθεκτική πλευρά της.

Αυτό που λείπει στη Γερμανία: θάρρος και προθυμία ανάληψης κινδύνων

Μια συγκριτικά καλή αφετηρία – και όμως υπάρχει έλλειψη θάρρους για μια ανοδική πορεία. Όλοι οι ερευνητές του Leibniz που ερωτήθηκαν από το BR24 θεωρούν αυτό ως το μεγαλύτερο πρόβλημα.

Ο Florian Heider, επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου SAFE στη Φρανκφούρτη, το οποίο ειδικεύεται στον βιώσιμο σχεδιασμό των χρηματοπιστωτικών αγορών, καλεί όλους τους κοινωνικούς φορείς να είναι πιο προνοητικοί: “Όταν προκύπτουν προβλήματα, δεν πρέπει να πέφτουμε αμέσως σε κατάσταση ακαμψίας, αλλά αντίθετα να μπαλώνουμε τις διαρροές”.

Λείπει η προθυμία ανάληψης κινδύνων, λέει. Αντιθέτως, η “νοοτροπία της ολόπλευρης ευεξίας” είναι ακόμη πολύ διαδεδομένη.

Και αυτό εγείρει αμέσως το ερώτημα: Πώς; Πώς πρέπει να επιδιορθώνονται οι διαρροές; Πώς θα το χρηματοδοτήσουμε αυτό; Και ποιος θα το κάνει;

Σύμφωνα με τους ερευνητές στο βήμα της οικονομικής συνόδου κορυφής, εδώ είναι που η πολιτική θα πρέπει πρώτα να δώσει τον τόνο.

Αντί να αυξάνονται τα γραφειοκρατικά εμπόδια σε μικρή κλίμακα, χρειάζεται μια κοινή κατεύθυνση, μια αλληλεγγύη, μια ιδέα και ένα όραμα από την πλευρά των πολιτικών σε μεγάλη κλίμακα.

Ωστόσο, αντί να στείλει ένα θετικό μήνυμα, ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομίας μόλις αναθεώρησε προς τα κάτω τις προοπτικές ανάπτυξης και μίλησε για μια “δραματικά κακή κατάσταση” στην οικονομία.

Σύμφωνα με την Almut Balleer, επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών RWI στο Έσσεν, η διόρθωση από 1,2% για το τρέχον έτος σε 0,2% αποτέλεσε έκπληξη και για τους εμπειρογνώμονες του Leibniz.

Απαιτείται η σύγκλιση των γραμμών μεταξύ πολιτικής και επιχειρήσεων

Αλλά το σφάλμα δεν ανήκει αποκλειστικά στους πολιτικούς, σύμφωνα με τον Marcel Fratzscher από το DIW στο Βερολίνο. Οι επιχειρήσεις πρέπει επίσης να είναι ειλικρινείς.

Η πολιτική και οι επιχειρήσεις έχουν “κοινή ευθύνη”, δήλωσε ο Fratzscher, “επειδή οι επιχειρήσεις έχουν παραλείψει πολλά βήματα μετασχηματισμού”.

Στο σημείο αυτό, ο Fratzscher ζήτησε να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι ανησυχίες των ανθρώπων, αναφέροντας ως παράδειγμα τα χρήματα για το κλίμα.

Ένα άλλο σημείο είναι η διαδικασία μετασχηματισμού που υφίσταται όχι μόνο η γερμανική οικονομία, αλλά και η κοινωνία στο σύνολό της.

Εάν η Γερμανία και η Ευρώπη θέλουν να επιτύχουν μια οικονομία χαμηλών εκπομπών, τότε πρέπει να αποδεχτούμε ότι οι εταιρείες από ενεργοβόρες βιομηχανίες θα εξαφανιστούν σταδιακά, δήλωσε ο Clemens Fuest από το Ινστιτούτο ifo κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Επομένως, είναι επίσης απαραίτητο να χρησιμοποιούνται επιδοτήσεις μόνο εκεί όπου υπάρχει οικονομικό μέλλον.

Η ευρωπαϊκή αγορά θα μπορούσε να είναι μια βοήθεια εισόδου

Και κάτι άλλο ήταν σημαντικό για όλους τους συμμετέχοντες στο πάνελ: υπάρχει επείγουσα ανάγκη για επενδύσεις στις υποδομές, στη μείωση της γραφειοκρατίας και, πάνω απ’ όλα, στην εκπαίδευση.

Ο Florian Heider από το Ινστιτούτο SAFE το συνόψισε αυτό στο BR24 ως εξής: “Βλέπουμε τώρα όλες τις γραμμές ρήξης ταυτόχρονα που δεν ήταν τόσο αισθητές πριν”

. Και επειδή υπάρχουν τόσα πολλά από αυτά, πολλοί άνθρωποι βλέπουν την κατάσταση ως κρίση. Απλώς υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν και δεν έχουν αντιμετωπιστεί εδώ και πολύ καιρό.

Ο Heider προσθέτει ένα άλλο σημείο που πιστεύει ότι θα μπορούσε να κάνει το νέο ξεκίνημα πολύ πιο εύκολο: “Έχουμε την καλύτερη αγορά που υπάρχει ακριβώς κάτω από τη μύτη μας: την ευρωπαϊκή αγορά. Μας λείπει ένα όραμα για την ευρωπαϊκή αγορά”.

INFO: Τι είναι τα οικονομικά ινστιτούτα Leibnitz;

Η Ένωση Leibniz αποτελείται από 96 ινστιτούτα από όλα τα είδη των ερευνητικών κλάδων.

Επτά από αυτά είναι αφιερωμένα στα οικονομικά, και καθένα από αυτά τα Οικονομικά Ινστιτούτα Leibniz έχει διαφορετική ερευνητική εστίαση: στη Φρανκφούρτη, για παράδειγμα, το Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικής Έρευνας Leibniz SAFE επικεντρώνεται στα βιώσιμα χρηματοπιστωτικά συστήματα.

Στο Κίελο, στο ifw, η εστίαση είναι σε θέματα παγκοσμιοποίησης και στο RWI – Leibniz Institute for Economic Research στο Έσσεν στην εμπειρική μακροοικονομία.

Το Ινστιτούτο ifo στο Μόναχο είναι επίσης μέρος της δεξαμενής Leibniz, όπου ο κύριος στόχος είναι η σύνδεση της οικονομικής έρευνας με την οικονομική πολιτική.

GRland.info – Μην μαθαίνεις τα νέα τελευταίος!