Πώς να προστατεύσουμε τα παιδιά στο διαδίκτυο;
10 πράγματα που μπορούν να κάνουν και να γνωρίζουν οι γονείς
Σαν γονείς, κάνουμε τα πάντα για να προστατεύσουμε τα παιδιά μας, από το να τους βάλουμε αντηλιακή κρέμα για να μην καούν στον ήλιο ή να τους λέμε να προσέχουν όταν περνούν απέναντι στο δρόμο μέχρι το να φοράνε πάντα κράνος όταν κάνουν ποδήλατο.
Πώς όμως μπορούμε να τα προστατέψουμε από κακόβουλους ανθρώπους και ακατάλληλο περιεχόμενο στο Διαδίκτυο;
Ας το πάρουμε απόφαση. Το διαδίκτυο ήρθε και θα μείνει και το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών και εφήβων μπαίνουν στο ίντερνετ τουλάχιστον 3 φορές καθημερινά (ο αριθμός αυτός σαφώς αυξάνεται όλο και περισσότερο με τη χρήση των κινητών).
Ήρθε λοιπόν η στιγμή, αν δεν το έχετε ήδη κάνει ως τώρα, να μάθετε κάποιους έξυπνους τρόπους να δράσετε ως γονείς. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με δέκα βασικές συμβουλές.
1. Μιλήστε ανοιχτά με το παιδί σας για το τι του αρέσει να κάνει στο διαδίκτυο.
Με το που θα αρχίσει το παιδί σας να έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο συζητήστε μαζί του για το τι του αρέσει να διαβάζει ή να βλέπει. Καθώς και για τα άτομα που επικοινωνεί και συνεχίστε να συζητάτε μαζί του όσο μεγαλώνει.
Ρωτήστε το παιδί σας ποιες σελίδες επισκέπτεται, ποιες εφαρμογές χρησιμοποιεί και σημειώστε τα κάπου για να τα δείτε μαζί. Μιλήστε στο παιδί σας για τα πράγματα που θεωρείτε εσείς κατάλληλα και εξηγήστε του ότι αυτό μπορεί να διαφέρει από γονείς σε γονείς.
Ακούστε το παιδί σας και προσπαθήστε να συμφωνήσετε για το τι είναι σωστό στην οικογένειά σας. Σκεφτείτε πως θα έρθει η στιγμή να μπει στο ίντερνετ όταν θα είναι έξω από το σπίτι μακριά από την ασφάλεια που του παρέχετε εκεί. Και ότι θέλετε να είναι προετοιμασμένο για τη στιγμή αυτή.
Είναι πολύ σημαντικό να μιλήσουμε στα παιδιά και για την online φήμη που αποκτούν με τον καιρό και πως πρέπει να είναι προσεκτικά στο πώς συμπεριφέρονται σε άλλους ανθρώπους και στο πώς εκπροσωπούν τους ίδιους τους εαυτούς τους σε ένα δημόσιο φόρουμ. Θα πρέπει να έχουν πάντα στο μυαλό τους ότι το διαδίκτυο δεν είναι κάτι κρυφό και ιδιωτικό.
2. Να τοποθετείτε τις οθόνες και τις συσκευές σε σημεία που να μπορείτε να έχετε οπτική επαφή
Να παρακολουθείτε πάντα τα παιδιά σας καθ’ όλη την ώρα που βρίσκονται στο διαδίκτυο ειδικότερα τα μικρότερα παιδιά. Να τοποθετείτε τον υπολογιστή σε ένα κεντρικό σημείο στο σπίτι, όπου θα είναι εύκολο να ρίχνετε μια ματιά στο τι κάνει και στο τι βλέπει.
Για τις κινητές συσκευές (κινητά τηλέφωνα και tablet) μπορείτε να απενεργοποιήσετε την αποθήκευση του κωδικού σύνδεσης έτσι ώστε να μην μπορούν να συνδέονται χωρίς να το γνωρίζετε πρώτα. Μπορείτε επίσης να κάνετε μία συμφωνία στο ότι δε θα μπαίνουν tablet, laptop ή άλλες συσκευές παιχνιδιών στα υπνοδωμάτια.
Για τα μικρότερα παιδιά ένας καλός τρόπος είναι να ελέγχετε το ιστορικό περιήγησης. Για να βλέπετε ποιες σελίδες επισκέφθηκαν τα παιδιά σας.
Αυτό το μέτρο είναι ασφαλώς δυσκολότερο να επιτευχθεί στα μεγαλύτερα παιδιά, καθώς τα μεγαλύτερα παιδιά γνωρίζουν πώς να κάνουν εκκαθάριση του ιστορικού από τη συσκευή τους, κάτι που ίσως αποτελεί περισσότερο αναγκαία την ύπαρξη γραμμών επικοινωνίας μαζί τους από μικρότερη ηλικία.
3. Μάθετε για τις εφαρμογές γονικού ελέγχου
Οι αθώες αναζητήσεις στο διαδίκτυο μπορούν να οδηγήσουν σε όχι και τόσο αθώα αποτελέσματα, γι’ αυτό είναι χρήσιμο να γνωρίζετε πώς να χρησιμοποιήσετε εφαρμογές γονικού ελέγχου και να ψάξετε για τους περιορισμούς που σας προσφέρονται σε μηχανές αναζήτησης, συσκευές ή και σε παρόχους σύνδεσης.
Υπάρχει για παράδειγμα το φίλτρο “SafeSearch” της Google, που είναι δωρεάν, το οποίο μπλοκάρει σελίδες ερωτικού περιεχομένου. Και που είναι πολύ εύκολο να το ενεργοποιήσετε μέσα από τις ρυθμίσεις του περιηγητή σας (Chrome, Firefox, Explorer κλπ).
Αν και δεν είναι 100% ασφαλές, ένας γονικός έλεγχος μπορεί να αποτρέψει τα παιδιά σας από το να έχουν πρόσβαση έστω σε σελίδες με βίαιο ή ερωτικό περιεχόμενο.
Οι εφαρμογές γονικού ελέγχου επί πληρωμή παρέχουν ασφαλώς περισσότερη ασφάλεια και έλεγχο. Μπορείτε να κάνετε αναζήτηση για τις εφαρμογές αυτές στο διαδίκτυο πληκτρολογώντας “parental control”.
4. Μάθετε ποιοι είναι οι ηλεκτρονικοί τους φίλοι
Ως ενήλικες, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μερικοί άνθρωποι όταν βρίσκονται online δεν είναι στην πραγματικότητα αυτό που δείχνουν ότι είναι, αλλά τα παιδιά και οι έφηβοι μπορεί να φανούν κάπως αφελείς όσον αφορά με το ποιους συνομιλούν αν δε μάθουν να είναι προσεκτικοί από μικρή κιόλας ηλικία.
Σιγουρευτείτε ότι γνωρίζετε τις επαφές και τους φίλους τους και να παρακολουθείτε τις δημοσιεύσεις τους. Η ιδέα αυτή ενδέχεται να μην αρέσει στα παιδιά σας και ίσως να προβάλλουν αντιστάσεις. Αλλά εξηγήστε τους ότι είναι ένας από τους όρους σας για να τους επιτρέπετε να έχουν πρόσβαση στο ίντερνετ.
5. Να προσέχετε τι κοινοποιείτε για να προστατεύετε την ιδιωτικότητα σας
Αν το παιδί σας είναι συχνός χρήστης μέσων κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Instagram, Twitter κλπ), θα πρέπει να γνωρίζουν τον κίνδυνο του να κοινοποιεί κανείς προσωπικές του πληροφορίες και φωτογραφίες την ώρα που δημοσιεύει κάτι.
Αν και δε θα καταλάβουν πλήρως τις συνέπειες του να κοινοποιούν προσωπικές τους πληροφορίες online, εσείς θα πρέπει να τους μάθετε να είναι προσεκτικοί και να το σκέφτονται καλά πριν ανεβάσουν ή κοινοποιήσουν κάτι.
Πριν τα παιδιά σας δημοσιεύσουν κάποιο προσωπικό τους στοιχείο (π.χ. όνομα, αριθμό τηλεφώνου, διεύθυνση σπιτιού, διεύθυνση e-mail, όνομα σχολείου κλπ) ή κάποια φωτογραφία, ενθαρρύνετε τους να ρωτάνε πρώτα τον εαυτό τους αν είναι κάτι που θα έδιναν ή θα έλεγαν σε έναν άγνωστο. Αν η απάντηση που θα δώσουν είναι όχι τότε δε θα πρέπει να το δημοσιεύσουν.
Αν το παιδί σας κοινοποιήσει μία δημοσίευση ή μία φωτογραφία ζητήστε του να το ελέγχει πρώτα. Ή ζητήστε από ένα μεγαλύτερο σας παιδί να το κάνει εκείνο για εσάς πριν το κοινοποιήσει.
6. Συνεχίστε να ελέγχετε το ηλεκτρονικό αποτύπωμα της οικογένειάς σας
Κάθε φωτογραφία και προσωπική πληροφορία που δημοσιεύεται και κοινοποιείται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στο διαδίκτυο αποτελεί κομμάτι του ηλεκτρονικού αποτυπώματος κάποιου.
Ο μεγάλος κίνδυνος που εμπεριέχεται σε αυτό είναι ότι από τη στιγμή που θα κοινοποιηθεί η πληροφορία αυτή δημοσίως, μπορεί να χρησιμοποιηθεί με τρόπους ίσως μη αναμενόμενους και αυτό είναι κάτι στο οποίο δεν μπορούμε να έχουμε πλήρη έλεγχο.
Θα πρέπει συνεπώς να υποθέσετε ότι οτιδήποτε δημοσιεύετε μένει στον κυβερνοχώρο για πάντα (μερικές φορές μπορεί όντως να γίνει διαγραφή του, αλλά όχι πάντα προτού το δουν ή το αποθηκεύσουν άλλοι χρήστες).
Για το λόγο αυτό τα παιδιά και οι νέοι άνθρωποι πρέπει να δρουν έξυπνα στο πως να προστατεύσουν τις φωτογραφίες τους και τις προσωπικές τους πληροφορίες. Το ίδιο ισχύει ασφαλώς και για τους γονείς, που συνεχώς ανεβάζουν φωτογραφίες των παιδιών τους.
Μάθετε στο παιδί σας να έχει υπό έλεγχο το ηλεκτρονικό του αποτύπωμα. Με το να μοιράζεται πράγματα μόνο με ανθρώπους που γνωρίζει και εμπιστεύεται.
Από το να κοινοποιεί δημόσια σε όλους τους φίλους του, ενθαρρύνετέ το καλύτερα να είναι επιλεκτικό και να χρησιμοποιεί τις ρυθμίσεις ιδιωτικότητας που χρησιμοποιούν οι πλατφόρμες αυτές.
7. Μάθετε στα παιδιά σας να κρατούν μυστική την τοποθεσία τους
Οι περισσότερες εφαρμογές, συσκευές και τα περισσότερα δίκτυα έχουν χαρακτηριστικά γεωγραφικής σήμανσης (GPS), που δημοσιοποιούν το σημείο που βρίσκεται κανείς και μπορεί να οδηγήσει κάποιον κατευθείαν στο σημείο αυτό. Τα χαρακτηριστικά αυτά μπορούν να απενεργοποιηθούν για λόγους ασφάλειας και ιδιωτικότητας.
Οι ψηφιακές φωτογραφίες περιέχουν επίσης “μεταδεδομένα” (πληροφορίες σχετικά με την ώρα, την ημερομηνία και τις γεωγραφικές συντεταγμένες). Αυτά μπορούν να αποκαλύψουν περισσότερες πληροφορίες από όσες νομίζετε.
Κάποιες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης αποκρύπτουν ή αφαιρούν αυτόματα τα στοιχεία αυτά. Αλλά όχι όλες οι πλατφόρμες/εφαρμογές οπότε ψάξτε το από πριν και δείτε πόσες τελικά πληροφορίες μοιράζεστε.
8. Παρακολουθείστε το χρόνο παραμονής στο διαδίκτυο
Επιστήμονες στην Αυστραλία συνιστούν σε παιδιά από 5 έως 17 ετών να μην περνάνε πάνω από 2 ώρες την ημέρα μπροστά από μία οθόνη. Είναι λοιπόν σημαντικό να παρακολουθείτε το χρόνο που είναι συνδεδεμένο το παιδί σας στο διαδίκτυο, ειδικά τα μικρότερα παιδιά, για να σιγουρευτείτε ότι δεν αναπτύσσονται κακές συνήθειες.
Κάντε τα παιδιά σας να συμφωνήσουν για μία μικρότερη χρονική περίοδο, ας πούμε 30 λεπτά για κάθε συνεδρία (είτε αυτό είναι εργασία είτε παιχνίδι) και βάλτε ένα χρονόμετρο – μην ξεχνάτε ότι δεν πρέπει να διαπραγματευτείτε την ώρα λήξης όταν έρθει η ώρα αυτή.
Επίσης καλό θα ήταν να απενεργοποιείτε το ρούτερ σας μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή τη νύχτα (ιδανικά πριν την ώρα που πηγαίνετε για ύπνο) έτσι ώστε να κάνουν όλοι μία παύση από το ίντερνετ.
Μία άλλη ωραία ιδέα είναι να ορίσετε μία μέρα της εβδομάδας ως «μέρα χωρίς οθόνη» στο σπίτι σας ώστε να ενθαρρύνονται όλοι στο να στρέφονται σε άλλες δραστηριότητες με λιγότερη ή και καθόλου χρήση τεχνολογίας προκειμένου να ψυχαγωγηθούν.
9. Να είστε συνειδητός χρήστης κοινωνικών δικτύων (#SocialNetworkSavvy)
Εκπαιδευτείτε σε τρόπους ώστε να είστε ασφαλείς στα κοινωνικά δίκτυα έτσι ώστε να μπορείτε να δώσετε σωστές συμβουλές στα παιδιά σας.
Μπείτε κι εσείς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις εφαρμογές που χρησιμοποιούν τα παιδιά σας. Μάθετε πώς να κάνετε χρήση των ρυθμίσεων ιδιωτικότητας και των μηχανισμών αναφοράς.
Μιλήστε τους για το πώς μπορούν να παραμείνουν ασφαλείς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Για τη δυνατότητα να μιλήσουν σε ένα άτομο της εμπιστοσύνης τους όταν ανησυχούν για κάτι. Εαι εξηγήστε τους τι ακριβώς είναι ο διαδικτυακός εκφοβισμός και από την πλευρά του θύματος αλλά και από αυτήν του θύτη.
Αν το παιδί σας χρησιμοποιεί μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σιγουρευτείτε ότι γνωρίζουν το πώς:
α. Να κάνουν αναφορά σε ακατάλληλες ή και προσβλητικές δημοσιεύσεις
β. Να μπλοκάρουν κάποιον
γ. Να διατηρούν απόρρητες και ιδιωτικές τις πληροφορίες τους
10. Προβάλετε το παράδειγμα
Προβάλετε το παράδειγμα και δείξτε τους πάντα τη θετική συμπεριφορά στο διαδίκτυο. Αυτή δηλαδή που θα θέλατε και τα παιδιά σας να υιοθετήσουν.
Αν δουν εσάς να είστε προσεκτικοί και ευυπόληπτοι όταν χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο, τότε είναι πολύ πιο πιθανό να ακολουθήσουν τα χνάρια σας. Και ναι, αυτό συμπεριλαμβάνει και το δικό σας περιορισμό στην ώρα που περνάτε μπροστά από μία οθόνη.
Στην τελική, σίγουρα δε θέλετε να σπείρετε στα παιδιά σας το φόβο ή να τους εμποδίσετε να εισπράξουν τα πολλά εκπαιδευτικά, ψυχαγωγικά, κοινωνικά και άλλα οφέλη που έχει να τους προσφέρει το διαδίκτυο. Γι’ αυτό προτιμήστε να τους ενισχύσετε τις δεξιότητες και τις γνώσεις που πρέπει να έχουν για να μπορέσουν να τις αξιοποιήσουν στο έπακρο. Έτσι ώστε να αποφύγουν τους κινδύνους που κρύβει.
Γράφει η Κατερίνα Βενιέρη
Στήριξε την προσπάθεια μας, μπορείς!
Εσύ, το ελληνικό κοινό της Ομογένειας, είσαι η δύναμή μας. Αρκεί ένα μονάχα κλικ για να στηρίξεις την προσπάθεια μας. Γίνε μέλος στην σελίδα μας στο Facebook, κάνε Like και ενημερώσου.
Μείνε συντονισμένος σε εμάς για έγκαιρη, έγκυρη και ανεξάρτητη ενημέρωση. Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από τη Γερμανία, την Ελλάδα και τον κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο GRland.info
Δείτε ακόμα στο GRland.info: