Οι εθνικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 ήταν οι πρώτες εκλογές στη χώρα μας, μετά το 1936.
Είχαν μεσολαβήσει η δικτατορία Μεταξά, το έπος του ’40, η Κατοχή, η Αντίσταση, η Απελευθέρωση, τα Δεκεμβριανά και η Συμφωνία της Βάρκιζας.
Αποδείχτηκαν μοιραίες, επειδή η έλλειψη συνεννόησης των πολιτικών δυνάμεων σηματοδότησε την έναρξη του εμφυλίου πολέμου, οι επιπτώσεις του οποίου ταλαιπώρησαν τη χώρα για τα επόμενα τριάντα χρόνια.
Το ιστορικό των εκλογών της 31ης Μαρτίου 1946
Στις αρχές του 1946 την Ελλάδα κυβερνά ο κεντρώος Θεμιστοκλής Σοφούλης. Με την προτροπή των Άγγλων προκηρύσσει εκλογές για τις 31 Μαρτίου.
Τα ΕΑΜικά κόμματα, με επικεφαλής το ΚΚΕ και οι αριστεροί φιλελεύθεροι υπό τον Γεώργιο Καφαντάρη αντιδρούν.
Ζητούν δίμηνη αναβολή και εγγυήσεις, επειδή θεωρούν τις εκλογές σημαδεμένες υπέρ της δεξιάς, η οποία είχε εξαπολύσει ένα κύμα «λευκής τρομοκρατίας» στη χώρα, μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας και τον αφοπλισμό του ΕΑΜ.
Στο στόχαστρο των ακροδεξιών ομάδων ήταν όχι μόνο οι αριστεροί πολίτες, αλλά και οι κεντρώοι αντιμοναρχικοί.
Δεν εισακούονται και τελικά το ΚΚΕ, που φλερτάρει με την ένοπλη κατάληψη της εξουσίας, και η κεντροαριστερά θα ανακοινώσουν αποχή από τις εκλογές.
Στις εκλογές θα λάβουν μέρος μόνο δεξιοί και κεντρώοι πολιτικοί σχηματισμοί. Οι παλιοί αντίπαλοι της προπολεμικής περιόδου είναι παρόντες, αλλά κάτω από διαφορετικές συνθήκες.
Το φιλομοναρχικό Λαϊκό Κόμμα, συμπαγές και ενωμένο, αποτελεί τον άξονα της δεξιάς συμμαχίας «Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων», ενώ το Κόμμα των Φιλελευθέρων, που ίδρυσε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, είναι διασπασμένο σε έξι τμήματα (Κόμμα Εθνικών Φιλελευθέρων, Μεταρρυθμιστικόν Κόμμα, Κόμμα Βενιζελικών Φιλευθέρων, Δημοκρατικόν Σοσιαλιστικόν Κόμμα, Κόμμα των Φιλελευθέρων και οι Φιλελεύθεροι του Καφαντάρη που απέχουν).
Η ημέρα των εκλογών της 31ης Μαρτίου 1946
Το πρωί της 31ης Μαρτίου οι ψηφοφόροι πηγαίνουν στις κάλπες με το άγγελμα ότι τα ξημερώματα κομμουνιστές αντάρτες υπό τον Καπετάν Μπαρούτα επιτέθηκαν στο Σταθμό Χωροφυλακής Λιτοχώρου, με διαταγή του ηγέτη του ΚΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη.
Κατά τη συμπλοκή σκοτώθηκαν 9 χωροφύλακες και 2 στρατιώτες, που συμμετείχαν στη φρουρά των εκλογικών τμημάτων.
Η επίθεση αυτή θεωρείται από πολλούς ως το προοίμιο του Εμφυλίου Πολέμου.
Οι εκλογές θα γίνουν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, με αναλογικό εκλογικό σύστημα και θα τις κερδίσει η δεξιά και βασιλόφρων «Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων» με το 55,12% των ψήφων.
Οι δύο κεντρώοι σχηματισμού, «Εθνική Πολιτική Ένωσις» και «Κόμμα των Φιλελευθέρων», θα συγκεντρώσουν το 33,67% των ψήφων.
Η Βουλή που προέκυψε από τις εκλογές είχε 354 μέλη.
Να σημειώσουμε ότι το Λαϊκό Κόμμα είχε τυπικά 4 αρχηγούς (Κ. Τσαλδάρης, Π. Μαυρομιχάλης, Ι. Θεοτόκης, Σ. Στεφανόπουλος).
Η Εθνική Πολιτική Ένωσις, αποτελούνταν από 4 κόμματα με επικεφαλής τους Σ. Βενιζέλο, Γ. Παπανδρέου, Π. Κανελλόπουλο και Γ. Κασιμάτη και οι Φιλελεύθεροι ήταν το κόμμα του Θ. Σοφούλη που καταποντίστηκε στις εκλογές.
Η επομένη των εκλογών
Την επόμενη των εκλογών, το Λαϊκό Κόμμα ανέλαβε την πρωτοβουλία των κινήσεων.
Ουσιαστικό αρχηγός τους ήταν ο Κ. Τσαλδάρης, ο οποίος όμως δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα.
Έτσι, ο αντιβασιλέας Δαμασκηνός, ανέθεσε στους 4 επικεφαλής του Λαϊκού Κόμματος, τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Έως ότου όμως εκλεγεί αρχηγός, σχηματίστηκε στις 4 Απριλίου 1946 κυβέρνηση «ευρέως εθνικού συνασπισμού» με πρωθυπουργό τον πρόεδρο του Συμβουλίου Επικρατείας Π. Πουλίτσα.
Τελικά στις 15 Απριλίου 1946, οι βουλευτές του Λαϊκού Κόμματος με μεγάλη πλειοψηφία, εξέλεξαν αρχηγό τον Κ. Τσαλδάρη, ο οποίος στις 18 Απριλίου σχημάτισε κυβέρνηση.
Πρόεδρος της βουλής εκλέχτηκε ο Ι. Θεοτόκης. Ήταν φανερό ότι η εξουσία περνούσε στα χέρια της Δεξιάς και βασικό μέλημα της νέας κυβέρνησης, ήταν η επαναφορά του Γεωργίου Β’, ο οποίος έστω και…εξ αποστάσεως, ήταν ο πραγματικός κυβερνήτης της χώρας.
Η Βουλή που προέκυψε από τις Βουλευτικές Εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 στήριξε δέκα κεντροδεξιές κυβερνήσεις και πέντε πρωθυπουργούς (Παναγιώτης Πουλίτσας, Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, Δημήτριος Μάξιμος, Θεμιστοκλής Σοφούλης και Αλέξανδρος Διομήδης) μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου.
Τον Ιανουάριο του 1950 θα διαλυθεί και θα προκηρυχθούν εκλογές για τις 5 Μαρτίου.
Στις εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 εξελέγησαν ως βουλευτές πολιτικοί που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις κατοπινές εξελίξεις κι έφθασαν μέχρι το αξίωμα του πρωθυπουργού από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 έως τις μέρες μας.
Πρόκειται για τον Γεώργιο Παπανδρέου (Δημοκρατικόν Σοσιαλιστικόν Κόμμα), τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο (Εθνικόν Ενωτικόν Κόμμα), τον Κωνσταντίνο Γ. Καραμανλή (Λαϊκόν Κόμμα) και τον νεότερο όλων, Κωνσταντίνο Μητσοτάκη (Κόμμα Βενιζελικών Φιλελευθέρων).
Το ποσοστό της αποχής
Όσον αφορά στο ποσοστό της αποχής, που πρέπει να θεωρείται «πολιτική», οι απόψεις διίστανται, επειδή δεν ανακοινώθηκε ο αριθμός των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων:
Το ΚΚΕ την ανεβάζει στο 50%, οι διεθνείς παρατηρητές την κατεβάζουν στο 9,3%. Η αλήθεια πρέπει να βρίσκεται κάπου στη μέση.
Νεώτερες έρευνες την υπολογίζουν γύρω στο 20-25%. Πολύ αργότερα, το ΚΚΕ θα κάνει την αυτοκριτική του και θα θεωρήσει μεγάλο πολιτικό λάθος την αποχή (Καθαίρεση Ζαχαριάδη το 1956, 8ο Συνέδριο του 1961).
Τα αποτελέσματα από τις Εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946
Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών της 31ης Μαρτίου 1946 ψήφισαν 1.117.379 σε σύνολο εγγεγραμμένων 2.195.950 ( να θυμίσουμε ότι οι γυναίκες δεν είχαν δικαίωμα ψήφου το 1946 και ότι ψήφισαν για πρώτη φορά στις βουλευτικές εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου 1956, ενώ γενικότερα σε εκλογές, πρώτη φορά ψήφισαν οι Ελληνίδες στις δημοτικές εκλογές της 11ης Φεβρουαρίου 1934).
Τα κόμματα έλαβαν:
- Λαϊκό Κόμμα και Συνεργαζόμενοι 609.000 ψήφους (55,12%)
- ΕΠΕ 213.721 ψήφους (19,28%)
- Φιλελεύθεροι 159.525 ψήφους (14,39%)
- Εθνικό Κόμμα 65.484 ψήφους (5,96%)
- Εθνικόφρονες 32.385 ψήφους (2,94%)
- Αγροτικοί 6.232 ψήφους (0,67%)
- Λοιποί 30.517 ψήφους (2,5%)
Η κατανομή των βουλευτικών εδρών, ήταν η εξής (Σύνολο 354 έδρες).:
- Λαϊκοί και Συνεργαζόμενοι 205
- ΕΠΕ 68
- Φιλελεύθεροι 48
- Εθνικό Κόμμα 23
- Λοιποί 10
Μην μαθαίνεις τα νέα τελευταίος!
Κάνε Like στη σελίδα μας στο Facebook και ενημερώσου πρώτος για όλες τις τελευταίες εξελίξεις.
Έγκαιρη, έγκυρη και ανεξάρτητη ενημέρωση. Όλες οι τελευταίες Ειδήσεις από τη Γερμανία, την Ελλάδα και τον κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.
Πώς θα ακολουθήσεις το GRland.info στο Facebook; Πάτησε ΕΔΩ.
