Πόσο επικίνδυνη είναι η κρίση της Γαλλίας για τη Γερμανία και Ελλάδα;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να επιβάλει στη Γαλλία διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Γιατί το πρόβλημα του χρέους είναι πιθανό να επιδεινωθεί μετά τις νέες εκλογές και ποιες συνέπειες θα έχει αυτό για τη Γερμανία…

“Η πολιτική δεν φτιάχνεται από το χρηματιστήριο”. Έτσι το έθεσε κάποτε ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Σαρλ ντε Γκωλ. Μπορεί να είχε δίκιο εκείνη την εποχή. Ωστόσο, η αντίστροφη επιρροή γίνεται τώρα εμφανής: Τα τεκταινόμενα στις χρηματοπιστωτικές αγορές καθοδηγούνται πολύ συχνά από τη φασαρία της πολιτικής.

Αυτό μπορεί να φανεί με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο στη Γαλλία, ή ακριβέστερα, στα γαλλικά κρατικά ομόλογα. Τα λεγόμενα spreads, δηλαδή τα ασφάλιστρα κινδύνου που πληρώνουν οι επενδυτές ομολόγων σε σύγκριση με τα γερμανικά κρατικά ομόλογα, τα οποία θεωρούνται ασφαλή, θεωρούνται ένα είδος θερμομέτρου για τις αγορές.

Και σύμφωνα με αυτό, η Γαλλία τουλάχιστον έχει να αντιμετωπίσει υψηλή θερμοκρασία. Από τότε που ο επικεφαλής του κράτους Εμανουέλ Μακρόν προκήρυξε νέες εκλογές για τη Γαλλία, το spread σε σχέση με τα δεκαετή γερμανικά κρατικά ομόλογα αυξήθηκε από περίπου 47 μονάδες βάσης πριν από τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου σε λίγο κάτω από 80 μονάδες βάσης.

Και η κατάσταση μόλις χειροτέρεψε για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης: όπως αναμενόταν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι θα κινήσει διαδικασίες έλλειψης κατά αρκετών χωρών. Η Γαλλία είναι μία από αυτές.

Για μια χώρα όπως η Γαλλία, οι τελευταίες αντιδράσεις στην αγορά ομολόγων είναι μια τεράστια κίνηση. Δείχνει πόσο νευρικές είναι οι αγορές ενόψει της πολιτικής αναταραχής στη Γαλλία.

Λίγο μετά τις εκλογές, όταν το spread ήταν περίπου 55 μονάδες βάσης, αναλυτές όπως ο ειδικός σε κρατικά ομόλογα Peter Goves από την MFS Investment Management εξακολουθούσαν να προβλέπουν spreads της τάξης των 70 μονάδων βάσης σε περίπτωση που το δεξιό λαϊκιστικό Rassemblement National (RN) κέρδιζε σημαντικά περισσότερες έδρες στη γαλλική Εθνοσυνέλευση μετά τις νέες εκλογές.

Τα ασφάλιστρα κινδύνου έχουν πλέον προ πολλού ξεπεράσει το όριο των 70 μονάδων και ήταν κατά καιρούς τόσο υψηλά όσο ήταν κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους του ευρώ το 2012.

Νέα χρηματοπιστωτική κρίση στον ορίζοντα;

Αυτό ξυπνά σκοτεινές μνήμες από μια ταραγμένη εποχή για τις χρηματοπιστωτικές αγορές της Ευρώπης. Θα μπορούσε να ξεσπάσει μια χρηματοπιστωτική κρίση στη Γαλλία; Θα μπορούσε αυτή η κρίση να επηρεάσει και άλλες χώρες της Ευρώπης; Και τι αντίκτυπο θα είχε αυτό στη Γερμανία – και στους Γερμανούς επενδυτές;

Στην πραγματικότητα, οι αγορές είναι πιθανό να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικές για το Παρίσι και τις Βρυξέλλες: Η Γαλλία έχει πρόσφατα παραβιάσει αρκετές φορές στη σειρά το ανώτατο όριο του 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της ΕΕ. Το 2023, το νέο χρέος ανήλθε στο 5,5%.

Με 110% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, η Γαλλία έχει τον τρίτο υψηλότερο δείκτη χρέους στην ευρωζώνη.

Η αναταραχή στην αγορά ομολόγων έχει αφήσει το σημάδι της και σε άλλες χώρες της νομισματικής ένωσης. “Η αιφνιδιαστική απόφαση του Γάλλου προέδρου να προκηρύξει πρόωρες εκλογές δεν επηρέασε μόνο τις γαλλικές αγορές”, λέει ο Gilles Moëc, επικεφαλής οικονομολόγος του ομίλου AXA. Τα spreads των λεγόμενων περιφερειακών χωρών, όπως η Πορτογαλία, η Ελλάδα και η Ιταλία, αυξήθηκαν επίσης μετά τις ευρωεκλογές.

Την ίδια στιγμή, η ζήτηση για ρευστά και ασφαλή ομόλογα αυξήθηκε, δήλωσε ο Tammo Diemer, διευθύνων σύμβουλος του Γερμανικού Οργανισμού Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών.

Μπορούν να αναγνωριστούν παραλληλισμοί με την κρίση χρέους του ευρώ πριν από μια καλή δεκαετία – και τα πρώτα ερωτήματα τίθενται ήδη. Για παράδειγμα, μπορεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να παρέμβει, αν χρειαστεί, αν εκδηλωθεί αναταραχή στις αγορές;

Σε συνέντευξή του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters τη Δευτέρα, ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Φίλιπ Λέιν ξεκαθάρισε ότι δεν βλέπει μέχρι στιγμής κανένα λόγο για αγορές στήριξης στην αγορά ομολόγων.

Δεν έχουν εκπληρωθεί οι απαραίτητες προϋποθέσεις, είπε. Σε αντίθεση με την κρίση του ευρώ, τα χέρια της ΕΚΤ είναι τώρα πολύ πιο δεμένα όταν πρόκειται να παρέμβει στην αγορά με αυτόν τον τρόπο. Με το “μέσο προστασίας της μετάδοσης” (Transmission Protection Instrument – TPI), διαθέτει όντως ένα μέσο για τη στήριξη μεμονωμένων χωρών.

Ωστόσο, επιτρέπεται να το χρησιμοποιήσει μόνο όταν πρόκειται για αδικαιολόγητες κινήσεις στις αγορές.

Το TPI δεν προορίζεται για εγχώριες στρεβλώσεις, όπως στην περίπτωση της Γαλλίας. Επιπλέον, η ΕΚΤ μπορεί να παρέμβει μόνο εάν τηρούνται οι κανόνες για το έλλειμμα. Ωστόσο, αυτό ακριβώς δεν συμβαίνει στη Γαλλία. Η απόφαση της Επιτροπής την Τετάρτη θα πρέπει να το στηρίξει αυτό.

Και αν οι δεξιοί λαϊκιστές κάνουν ό,τι θέλουν, οι κανόνες για το έλλειμμα δεν θα αποτελούν πλέον θέμα προς το παρόν ούτως ή άλλως. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το 52% των Γάλλων θέλει να ψηφίσει ένα κόμμα της αντιπολίτευσης.

Τι σημαίνουν οι νέες εκλογές για την οικονομία;

Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, το οικονομικό πρόγραμμα με το οποίο η Μαρίν Λεπέν έκανε προεκλογική εκστρατεία για το RN στις προεδρικές εκλογές του 2022, το οποίο δεν έχει ακόμη αναθεωρηθεί, θα επιβάρυνε τον ήδη υπερχρεωμένο κρατικό προϋπολογισμό με επιπλέον βάρος άνω των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ – κάθε χρόνο.

Η ηγεσία του κόμματος RN προσπαθεί σαφώς να επιτύχει μια πράξη ισορροπίας: Από τη μία πλευρά, θέλει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των χρηματοπιστωτικών αγορών με το πρόγραμμά της και να προσεταιριστεί τη δεξιά πτέρυγα των Ρεπουμπλικανών της μεσαίας τάξης.

Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να διακινδυνεύσουν να απογοητεύσουν τους υπάρχοντες ψηφοφόρους του πυρήνα τους. Επομένως, δύσκολα θα μπορέσουν να εγκαταλείψουν τα πλούσια κοινωνικά δώρα, όπως η σύνταξη στα 60, αλλά θα μπορέσουν να τα αμβλύνουν για να κατευνάσουν τις αγορές και τους Ρεπουμπλικάνους, οι οποίοι από την πλευρά τους ζητούν την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 65 έτη.

Η μείωση του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής έχει επίσης εξαφανιστεί από τον αρχικό κατάλογο των μέτρων. Αυτό αποσκοπεί στην αύξηση της αγοραστικής δύναμης του πληθυσμού.

Το 45% των Γάλλων ψηφοφόρων δήλωσε ότι το θέμα αυτό ήταν καθοριστικό γι’ αυτούς στις ευρωεκλογές. Συνεπώς, το κόμμα δεν θέλει να ακυρώσει εντελώς το πρόγραμμα. Η μείωση θα γίνει “σε μεταγενέστερη ημερομηνία”, δήλωσε ο πρόεδρος του RN σε συνέντευξή του στην εφημερίδα “Le Parisien”.

Στην άλλη πλευρά των άκρων βρίσκεται το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP). Ενώνει αριστερούς πολιτικούς από τροτσκιστές έως σοσιαλδημοκράτες, το πρόγραμμα του οποίου επίσης βρίθει από ακριβές υποσχέσεις, ζητώντας από τους πλούσιους να πληρώσουν και προκαλώντας τις χρηματοπιστωτικές αγορές ως αντιπάλους.

Εάν το NFP έρθει στην εξουσία, το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης θα μειωθεί στα 60 έτη μέσα στις πρώτες δύο εβδομάδες, οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων θα αυξηθούν κατά δέκα τοις εκατό, η βασική σύνταξη θα αυξηθεί επίσης και ο κατώτατος μισθός θα αυξηθεί κατά 200 ευρώ σε 1600 ευρώ το μήνα.

Η συμμαχία έχει συνοψίσει όλα τα σχέδιά της σε ένα σχέδιο 180 σημείων. Εάν εφαρμοστεί, το γραφείο οικονομικών συμβούλων Asterès εκτιμά ότι αυτό θα οδηγήσει σε πρόσθετο έλλειμμα στα κρατικά ταμεία μεταξύ 100 και 200 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Μην μαθαίνεις τα νέα της Γερμανίας τελευταίος!

Έγκαιρη, έγκυρη και ανεξάρτητη ενημέρωση. Όλες οι τελευταίες Ειδήσεις από τη Γερμανία, την Ελλάδα και τον κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

Δείτε επίσης