Η αυστηρή απαγόρευση της Γερμανίας να ανοίγουν τα καταστήματα τις Κυριακές μπορεί να προκαλέσει έκπληξη στους ξένους.
Εξετάσαμε την κουλτούρα γύρω από αυτό και μιλήσαμε με ένα από τα μεγαλύτερα συνδικάτα της χώρας για να μάθουμε αν τα πράγματα είναι πιθανό να αλλάξουν ποτέ.
Είναι Κυριακή. Έχετε καλέσει κόσμο για δείπνο, αλλά έχετε ξεχάσει το πιο σημαντικό συστατικό. Ατυχία – είτε θα πρέπει να το στερηθείτε είτε να περιμένετε μέχρι τη Δευτέρα, επειδή τα τοπικά καταστήματα είναι κλειστά.
Οι περισσότεροι από εμάς είμαστε εξοικειωμένοι με αυτό το πρόβλημα, και ίσως να έχετε βρεθεί ακόμη και να φωνάζετε: “Γιατί;” από απογοήτευση μπροστά σε ένα κλειστό σούπερ μάρκετ.
Αλλά είναι κάτι που όσοι μένουμε στη Γερμανία έπρεπε να συνηθίσουμε.
Αποφασίσαμε να ρίξουμε μια ματιά στους λόγους που κρύβονται πίσω από την απαγόρευση των κυριακάτικων αγορών στη Γερμανία – και να μάθουμε αν μπορεί να αλλάξει στο μέλλον.
Από πού προέρχεται ο κανόνας;
Η αρχή της Sonntagsruhe ή της “κυριακάτικης ανάπαυσης” αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της γερμανικής κουλτούρας, σε τέτοιο βαθμό που έχει κατοχυρωθεί στο γερμανικό σύνταγμα (Grundgesetz).
Το άρθρο 140 του νόμου, το οποίο παραμένει αμετάβλητο από το 1919, αναφέρει: “Οι Κυριακές και οι αναγνωρισμένες από το κράτος αργίες παραμένουν προστατευμένες από το νόμο ως ημέρες ανάπαυσης από την εργασία και πνευματικής ανάτασης”.
Όμως η πρακτική της μη εργασίας την Κυριακή υπάρχει εδώ και πολύ περισσότερο καιρό. Η ιδέα ότι η έβδομη ημέρα της εβδομάδας είναι ημέρα ανάπαυσης χρονολογείται από την Παλαιά Διαθήκη και ανακηρύχθηκε γενική ημέρα ανάπαυσης σε ολόκληρη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήδη από το 321, από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Κωνσταντίνο.
Στους αιώνες που ακολούθησαν, ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης χαλάρωσε σταδιακά την αυστηρή απαγόρευση των εμπορικών δραστηριοτήτων τις Κυριακές.
Στη Γερμανία, όμως, οι κανόνες παραμένουν περιοριστικοί. Είναι απίθανο να αλλάξουν σύντομα, εν μέρει για θρησκευτικούς λόγους, αλλά και σε σχέση με τα συμφέροντα των εργαζομένων.
Η μεγαλύτερη συνδικαλιστική οργάνωση της Γερμανίας Verdi διατύπωσε την άποψή της.
“Δεν είναι “μοντέρνο” να εργάζεσαι επτά ημέρες την εβδομάδα”, δήλωσαν. “Αυτό είναι ο Μεσαίωνας”.
Τι ακριβώς σημαίνει ο νόμος;
Εκ πρώτης όψεως, ο γερμανικός νόμος απαγορεύει όλες τις μορφές εργασίας τις Κυριακές και τις αργίες, αν και πολλές εξαιρέσεις προβλέπονται στο νόμο περί ωραρίου εργασίας.
Εκτός από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και διάσωσης, τα νοσοκομεία, τις εγκαταστάσεις νοσηλείας και φροντίδας, οι εξαιρέσεις περιλαμβάνουν πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες και τον τομέα της φιλοξενίας.
Μια άλλη αξιοσημείωτη εξαίρεση από τον κανόνα είναι τα αρτοποιεία, τα οποία επιτρέπεται να ανοίγουν για τρεις ώρες τις Κυριακές – γι’ αυτό και συχνά μπορεί να συναντήσετε μεγάλη ουρά στον φούρνο της γειτονιάς σας αν θέλετε να πάρετε το φρεσκοψημένο σας Brötchen την Κυριακή το πρωί.
Αποδεικνύοντας πόσο σοβαρά μπορεί να ληφθεί ο κανόνας αυτός στη Γερμανία, έχουν υπάρξει ακόμη και περιπτώσεις αρτοποιείων που έχουν μηνυθεί επειδή πωλούσαν ψωμί για πολύ ώρα τις Κυριακές.
Τα καταστήματα, ωστόσο, δεν εξαιρούνται από τον κανόνα και, ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούν να ανοίξουν νόμιμα την Κυριακή είναι η λεγόμενη verkaufsoffener Sonntag – Κυριακάτικη εμπορική ημέρα.
Στα περισσότερα ομόσπονδα κρατίδια, τα καταστήματα επιτρέπεται να ανοίγουν μεταξύ τέσσερεις με οκτώ Κυριακές το χρόνο, και τα κρατίδια μπορούν να αποφασίσουν πότε θα είναι αυτές.
Οι επιλεγμένες ημέρες πρέπει, ωστόσο, να συνδέονται με μια σχετική περίσταση – όπως ένα τοπικό φεστιβάλ, μια αγορά, μια εμπορική έκθεση ή ένα παρόμοιο γεγονός.
Τα κυριακάτικα ανοίγματα πρέπει επίσης να είναι αναγνωρίσιμα ως εξαίρεση από τον γενικό κανόνα και τα κυριακάτικα ανοίγματα που έχουν ήδη εγκριθεί μπορούν συχνά να ανατραπούν αργότερα από τα δικαστήρια.
Πόσο αυστηρά επιβάλλεται ο κανόνας;
Οι λιανοπωλητές που παραβιάζουν τους κανόνες και ανοίγουν τις επιχειρήσεις τους την Κυριακή μπορούν να αντιμετωπίσουν πρόστιμα που κυμαίνονται μεταξύ 500 και 2.500 ευρώ.
Η αυστηρότητα της επιβολής μπορεί να διαφέρει σημαντικά μεταξύ των διαφόρων περιοχών.
Στο Βερολίνο, για παράδειγμα, μπορείτε ακόμη να βρείτε πολλά Spätis (μαγαζάκια που λειτουργούν και αργά το βράδυ) ανοιχτά τις Κυριακές.
Πώς 900 μαγαζάκια στο Βερολίνο «έσωσαν» την ψυχολογία των κατοίκων
Παρόλο που αυτό είναι τεχνικά παράνομο, οι αρχές της πρωτεύουσας φαίνεται να υιοθετούν πιο χαλαρή προσέγγιση στην επιβολή της νομοθεσίας από ό,τι σε άλλα κρατίδια.
Στο παραδοσιακά καθολικό κρατίδιο της Βαυαρίας, για παράδειγμα, ο νόμος φυλάσσεται και επιβάλλεται πολύ πιο αυστηρά.
Είναι πιθανό να αλλάξει ο νόμος;
Μια έρευνα του Spiegel το 2017 έδειξε ότι το 61% των Γερμανών ήθελε να μπορεί να ψωνίζει την Κυριακή, και αυτή την επιθυμία συμμερίζεται και ο κλάδος του εμπορίου.
Ο Γερμανικός Εμπορικός Σύλλογος, για παράδειγμα, ο οποίος εκπροσωπεί περίπου 400.000 ανεξάρτητες επιχειρήσεις, έχει επικρίνει έντονα την άρνηση της Γερμανίας να υποχωρήσει στο θέμα του κυριακάτικου ανοίγματος πολλές φορές και έχει υποστηρίξει ότι το κυριακάτικο άνοιγμα είναι επίσης δημοφιλές στο προσωπικό, με πολλούς πωλητές να εκτιμούν την εργασία σε μια πιο χαλαρή ατμόσφαιρα.
Στην τελευταία της δήλωση σχετικά με το θέμα, η ένωση δήλωσε ότι, ιδίως μετά τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, πολλοί λιανοπωλητές θα επωφελούνταν σημαντικά από τη δυνατότητα να ανοίγουν τις Κυριακές.
“Είναι αξιοσημείωτο ότι σε καμία άλλη χώρα της ΕΕ το κυριακάτικο άνοιγμα δεν είναι τόσο περιορισμένο όσο στη Γερμανία”, δήλωσε η ένωση. “Ακόμη και σε έντονα καθολικές χώρες της ΕΕ, όπως η Ιταλία και η Πολωνία, οι αγοραστές μπορούν γενικά να ψωνίζουν τις Κυριακές. Το ίδιο ισχύει και για τη Γαλλία, παρόλο που δίνει μεγάλη αξία στον πολιτισμό και την κοινωνικοποίηση”.
Ωστόσο, ακόμη και αν υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη επιθυμία σε ορισμένους κύκλους να επιτραπεί το κυριακάτικο εμπόριο, μια τροποποίηση του Συντάγματος θα απαιτούσε τη συγκατάθεση των δύο τρίτων του γερμανικού κοινοβουλίου. Επίσης, εξακολουθεί να υπάρχει έντονη αντίθεση στην αλλαγή του κανόνα από πολλές ομάδες εργαζομένων και συνδικάτα.
Το συνδικάτο Verdi, το οποίο καταθέτει τακτικά καταγγελίες κατά κρατιδίων και οργανισμών που επιδιώκουν να παρεκκλίνουν από τους περιορισμούς του κυριακάτικου εμπορίου, δήλωσε ότι η κυριακάτικη ανάπαυση εξακολουθεί να είναι πολύ σημαντική για τους εργαζόμενους.
Ένας εκπρόσωπος δήλωσε: “Έχουμε μόνο μία ημέρα την εβδομάδα που οι εργοδότες δεν μπορούν να μας εμποδίσουν να πάμε μαζί για ποδόσφαιρο, να συναντήσουμε φίλους, να παρακολουθήσουμε πολιτιστικές εκδηλώσεις ή να περάσουμε ελεύθερο χρόνο με όλη την οικογένεια.
“Και θέλουμε να το διατηρήσουμε έτσι. Υπάρχουν έξι ημέρες την εβδομάδα που μπορούμε να πάμε για ψώνια, να πάμε το αυτοκίνητο στο συνεργείο, να κάνουμε τις τραπεζικές μας συναλλαγές ή να παραλάβουμε το πακέτο από τον ηλεκτρονικό έμπορο λιανικής πώλησης. Την Κυριακή, πρέπει να υπάρχει ηρεμία και ησυχία”.
Ο εκπρόσωπος της Verdi πρόσθεσε ότι είναι σημαντικό να σκεφτόμαστε την “ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και όχι να είμαστε διαθέσιμοι 24 ώρες το 24ωρο για μια εταιρεία”.
Ρωτήσαμε επίσης το συνδικάτο αν ο νόμος φαίνεται ότι θα αλλάξει στο εγγύς μέλλον.
Ο εκπρόσωπος δήλωσε: “Η Κυριακή, η οποία είναι μη εργάσιμη ημέρα για τους περισσότερους ανθρώπους, προστατεύεται μέχρι στιγμής από την πλειοψηφία των πολιτικών κομμάτων στη Γερμανία.
“Η Verdi, με τα σχεδόν δύο εκατομμύρια μέλη της, συνεχίζει να εργάζεται για να διασφαλίσει ότι η εργασία την Κυριακή δεν θα γίνει καθημερινό φαινόμενο”.
Φαίνεται λοιπόν ότι το πολιτισμικό σοκ για πολλούς μη Γερμανούς από το γεγονός ότι τα καταστήματα είναι κλειστά τις Κυριακές δεν πρόκειται να αλλάξει σύντομα.
Μην μαθαίνεις τα νέα τελευταίος!
Κάνε Like στη σελίδα μας στο Facebook και ενημερώσου πρώτος για όλες τις τελευταίες εξελίξεις. Έγκαιρη, έγκυρη και ανεξάρτητη ενημέρωση. Όλες οι τελευταίες Ειδήσεις από τη Γερμανία, την Ελλάδα και τον κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.
