Γνώμη: Ανισότητα στο άδικο σχολικό σύστημα της Γερμανίας

Οι μαθητές στη Γερμανία διοχετεύονται σε διαφορετικά σχολεία στην ηλικία των 11 ετών, τα οποία καθορίζουν αν θα ακολουθήσουν ακαδημαϊκή ή επαγγελματική κατεύθυνση. Αλλά αυτό το μοντέλο είναι άδικο και καταστροφικό για την κοινωνική κινητικότητα, λέει ο James Jackson.

Στο συγκεκριμένο άρθρο η έρευνα και οι απόψεις είναι του κ. James Jackson.

Αυτόν τον μήνα, οι 11χρονοι στη Γερμανία θα λάβουν μια επιστολή που θα επηρεάσει το μέλλον τους περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.

Η “συστατική επιστολή” του δασκάλου τους αποφασίζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο αν τα παιδιά θα συνεχίσουν να σπουδάζουν σε ανώτατο ακαδημαϊκό επίπεδο ή όχι.

Ίσως η μεγαλύτερη γερμανική ιστορία επιτυχίας των τελευταίων ετών, το εμβόλιο BioNTech Covid-19, να μην είχε συμβεί λόγω των ανισοτήτων ευκαιριών σε αυτό το σύστημα. Ο Uğur Şahin, μια επιστημονική ιδιοφυΐα, δεν πήγε αρχικά στο γερμανικό Γυμνάσιο.

Ο καθηγητής του δεν αναγνώρισε την προφανή ευφυΐα του και οι γονείς του δεν ήξεραν πώς να αντιταχθούν σε αυτό. Αν δεν είχε επέμβει ένας Γερμανός γείτονας, είναι πολύ πιθανό το εμβόλιο BioNTech να μην είχε αναπτυχθεί.

Όταν βγήκε στη δημοσιότητα αυτή η ιστορία, ένα hashtag σχετικά με το να είσαι καλός γείτονας έγινε trend στα γερμανικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Αλλά αντί να είναι κάποιος καλός γείτονας, δεν θα ήταν μια βελτίωση να απαλλαγούμε από ένα αυθαίρετο σύστημα που μπορεί να καταδικάσει έξυπνα παιδιά από αβλεψία, τύχη, προκατάληψη ή κακία;

“Καταστροφικό” για την κοινωνική κινητικότητα

Αυτή η ιδέα της κατανομής των παιδιών σε διαφορετικά σχολεία με βάση τις ικανότητές τους μπορεί να ακούγεται αξιοκρατική.

Όμως το γερμανικό σχολικό σύστημα έχει καταστροφικά αποτελέσματα για την κοινωνική κινητικότητα- στη Γερμανία μόνο το 15% των νέων των οποίων οι γονείς δεν πήγαν στο πανεπιστήμιο καταλήγουν να αποφοιτήσουν από αυτό, τέσσερις φορές λιγότερες πιθανότητες από εκείνους με γονείς που πήγαν.

Το σχολικό σύστημα διαφέρει ελαφρώς σε κάθε κρατίδιο, αλλά βασικά υπάρχουν τρεις τύποι: Gymnasium, Hauptschule και Realschule.

Τα Γυμνάσια είναι τα πιο ακαδημαϊκά και οι μαθητές συνεχίζουν με το Abitur, το οποίο είναι συνήθως απαραίτητο για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο. Οι μαθητές μπορούν να μεταφερθούν από το ένα σχολείο στο άλλο, αλλά σύμφωνα με τους περισσότερους δεν είναι εύκολο. Και ενώ τα Γυμνάσια και οι διαφορετικές κατηγορίες σχολείων υπάρχουν και σε άλλες χώρες, η Γερμανία έχει την πιο αυστηρή μορφή τους.

Αντί να βασίζεται σε εξετάσεις, όπως το μοντέλο 11+ της Βρετανίας (το οποίο από μόνο του ωφελεί τους γονείς που έχουν τα μέσα να προσλάβουν ιδιωτικούς καθηγητές ή το χρόνο και την εκπαίδευση για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να μελετήσουν), βασίζεται αυθαίρετα στη γνώμη ενός μεμονωμένου καθηγητή, τον οποίο οι γονείς συχνά καταβάλλουν προσπάθειες να εντυπωσιάσουν.

Ναι, οι δάσκαλοι στη Γερμανία είναι άρτια εκπαιδευμένοι επαγγελματίες, αλλά όλοι οι άνθρωποι έχουν ασυνείδητες προκαταλήψεις και κάποιοι συνειδητές.

Κρυφές μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά με μη γερμανικά ονόματα ή ονόματα της εργατικής τάξης, όπως το Κέβιν, λαμβάνουν χειρότερους βαθμούς για την ίδια σχολική εργασία.

Φαίνεται παράξενο και άδικο να λαμβάνεται η απόφαση σε τόσο μικρή ηλικία, όταν τα παιδιά αναπτύσσονται με διαφορετικές ταχύτητες.

Ορισμένα από τα σχολικά συστήματα με τα καλύτερα αποτελέσματα στον κόσμο, όπως της Φινλανδίας, έχουν ένα εντελώς ολοκληρωμένο σύστημα χωρίς κατηγορίες.

Λόγω των μεταρρυθμίσεων των τελευταίων δεκαετιών, η συστατική επιστολή είναι υποχρεωτική μόνο σε τρία γερμανικά ομόσπονδα κρατίδια – αυτό δεν αποτελεί απαραίτητα τεράστια βελτίωση.

Μια μελέτη του 2019 με τίτλο “The Many (Subtle) Ways Parents Game the System” έδειξε πώς οι γονείς με περισσότερο κοινωνικό κεφάλαιο, οι ίδιοι συνήθως λευκοί Γερμανοί και ευκατάστατοι, μπορούν να βάλουν τα παιδιά τους στο Γυμνάσιο ανεξάρτητα από τους βαθμούς και τη συστατική επιστολή.

Οι υποστηρικτές του συστήματος λένε ότι δεν είναι όλοι κατάλληλοι για ακαδημαϊκές σπουδές και ότι θα πρέπει να επιτρέψουμε κάθε είδους διαφορετικές διαδρομές στη ζωή, και επισημαίνουν την αρκετά αξιοπρεπή ισότητα εισοδήματος στη Γερμανία.

Το να μπορεί κάποιος που αποκτά τεχνικά προσόντα να κερδίζει αξιοπρεπώς τα προς το ζην είναι κάτι για το οποίο πρέπει να είναι υπερήφανος στο γερμανικό σύστημα, αλλά γιατί αυτό θα πρέπει να καθορίζεται από το ποιοι είναι οι γονείς του;

Δεν δίνει στους ανθρώπους της εργατικής τάξης την ευκαιρία να ανέβουν στην κορυφή – και η αλλαγή καριέρας στη Γερμανία είναι ως γνωστόν δύσκολη.

Ως έχει, το σύστημα φαίνεται οιονεί φεουδαρχικό σε έναν τρίτο, με τους ανθρώπους να μεταβιβάζουν την κοινωνική τους θέση στα παιδιά τους, ιδίως σε ένα σύστημα όπου οι ακαδημαϊκοί τίτλοι έχουν τόσο μεγάλο κύρος που η λογοκλοπή διδακτορικών τίτλων από πολιτικούς αποτελεί σκάνδαλο.

Και ενώ οι περισσότεροι Γερμανοί της μεσαίας τάξης πιστεύουν ότι η χώρα τους θα μπορούσε να κάνει περισσότερα για την ενσωμάτωση των μεταναστών, αντιδρούν αν αναφερθεί κανείς στις ταξικές διαφορές.

German social mobility is terrible in large part due to the Gymnasium system, which decides your fate at age 11 without an exam, entirely on what your teacher thinks.

No wonder immigrant children rarely get a chance. BioNTech’s Ughur Sahin didn’t get accepted into one https://t.co/P94G5fftbd pic.twitter.com/07p9an6cnG

— James Jackson (@derJamesJackson) November 14, 2022

Οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις είναι “αμφιλεγόμενες

Έχουν γίνει προσπάθειες να εισαχθούν γενικά σχολεία ή “Gesamtschulen” σε διάφορα κρατίδια, αλλά προσέκρουσαν σε μεγάλα εμπόδια από εξαγριωμένους γονείς – θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι ένιωσαν να απειλείται το προνόμιό τους.

Οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις είναι γενικά αμφιλεγόμενες στη Γερμανία. Ένα εντυπωσιακό ποσοστό των δημοψηφισμάτων και των πρωτοβουλιών πολιτών σε όλη τη χώρα αφορούσε την κατάργηση των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων, ιδίως εκείνων που απλοποιούν τη γερμανική γλώσσα.

Δεν είναι περίεργο που η προσέγγισή τους αποτελεί πολιτική αυτοκτονία, την οποία αποφεύγουν ως επί το πλείστον ακόμη και προοδευτικά κόμματα όπως η Αριστερά και οι Πράσινοι.

Οι μορφωμένοι άνθρωποι είναι μια ισχυρή εκλογική ομάδα, με περισσότερα χρήματα, εκπροσώπηση και δύναμη. Εν τω μεταξύ, οι μειονεκτούντες είναι λιγότερο πιθανό να ψηφίσουν ή ακόμη και να μπορέσουν να ψηφίσουν.

Για μια χώρα που αυτοσυστήνεται ως η χώρα των “Dichter und Denker” (ποιητών και στοχαστών) δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Γερμανία παίρνει την εκπαίδευση τόσο σοβαρά.

Η εκπαίδευση έπαιξε επίσης σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας, καθώς οι λεγόμενοι Bildungsbürger (μέλη των μορφωμένων τάξεων) απέκτησαν φιλελευθεροποιητική επιρροή στα μέσα του 18ου αιώνα. Αλλά τα αποτελέσματα δεν ήταν πάντα ρόδινα.

Στο PISA του 2008 ήταν η πρώτη φορά που οι μαθητές σε όλη την Ευρώπη συγκρίθηκαν μεταξύ τους και η Γερμανία είχε κακές επιδόσεις.

Αν και ο μέσος όρος των επιδόσεων έχει βελτιωθεί από τότε, εξακολουθεί να μην είναι τόσο θεαματικός όσο νομίζουν πολλοί οπαδοί του Γυμνασίου, σημειώνοντας περίπου την ίδια βαθμολογία με το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο έχει κυρίως γενικά σχολεία, ενώ σημειώνει απελπιστικά χαμηλές βαθμολογίες όσον αφορά την ισότητα στο κοινωνικό υπόβαθρο.

Η εκπαίδευση και ο ρόλος που πρέπει να διαδραματίσει το κράτος σε αυτήν είναι ένα συναισθηματικό ζήτημα. Είναι εξωφρενικό το γεγονός ότι το κράτος χρηματοδοτεί ένα σύστημα που αποδεδειγμένα εδραιώνει την κοινωνική και εκπαιδευτική ανισότητα και διαχωρίζει τους ανθρώπους με βάση αυτό που τις περισσότερες φορές είναι η κοινωνική τους τάξη.

Ο φιλόσοφος Stephen Jay Gould έγραψε: “Με ενδιαφέρει, κατά κάποιο τρόπο, λιγότερο το βάρος και οι στροφές του εγκεφάλου του Αϊνστάιν από τη σχεδόν βεβαιότητα ότι άνθρωποι με το ίδιο ταλέντο έζησαν και πέθαναν σε βαμβακοχώραφα και σε εργοστάσια”. Στη Γερμανία, μπορεί να είχε γράψει ότι αντί γι’ αυτό τους έστειλαν στο Hauptschule λόγω του ονόματός τους.

Στο συγκεκριμένο άρθρο η έρευνα και οι απόψεις είναι του κ. James Jackson. Το GRland.info δεν υιοθετεί το περιχεόμενο.

GRland – Μην μαθαίνεις τα νέα τελευταίος!

Κάνε Like στη σελίδα μας στο Facebook και ενημερώσου πρώτος για όλες τις τελευταίες εξελίξεις. Έγκαιρη, έγκυρη και ανεξάρτητη ενημέρωση. Όλες οι τελευταίες Ειδήσεις από τη Γερμανία, την Ελλάδα και τον κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

Δείτε επίσης