Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου
Η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (UICC), που εκπροσωπεί 800 οργανώσεις σε 155 χώρες του κόσμου.
Η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου έχεο σκοπό να δώσει έμφαση στη διαπίστωση ότι μεγάλο μέρος των περιστατικών καρκίνου μπορούν να αποφευχθούν μέσω της πρόληψης. Και ότι επίσης μεγάλο μέρος των θανάτων από καρκίνο μπορούν να αποφευχθούν μέσω της έγκαιρης διάγνωσης και της θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου αποτελεί, δε, μοναδική πρωτοβουλία βάσει της οποίας όλος ο κόσμος μπορεί να ενώσει τις δυνάμεις του για την καταπολέμηση της παγκόσμιας επιδημίας του καρκίνου.
Τι είναι ο καρκίνος;
Ο καρκίνος είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή μιας ομάδας χρόνιων νόσων, που μπορούν να προσβάλουν οποιοδήποτε σημείο του σώματος.
Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται είναι κακοήθεις όγκοι και νεοπλάσματα. Καθοριστικό χαρακτηριστικό του καρκίνου είναι η ανεξέλεγκτη αύξηση και εξάπλωση μη φυσιολογικών κυττάρων. Αυτά τα κύτταρα είναι επιθετικά (αυξάνονται και πολλαπλασιάζονται με ρυθμούς πολύ ταχύτερους από τους φυσιολογικούς), διηθητικά (εισβάλλουν στους παρακείμενους ιστούς και τους καταστρέφουν) και/ή μεταστατικά (εξαπλώνονται σε άλλα σημεία του σώματος).
Εφόσον η εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων δεν ελεγχθεί, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.
Το στάδιο της νόσου περιγράφει την έκταση και την εξάπλωση του καρκίνου κατά το χρόνο της διάγνωσης και καθορίζεται βάσει του μεγέθους του όγκου, της εμπλοκής ή μη των παραπλήσιων λεμφαδένων και της παρουσίας ή μη μεταστάσεων σε άλλα σημεία του σώματος.
Από τη στιγμή που θα προσδιοριστούν αυτοί οι παράγοντες, ο καρκίνος ταξινομείται ως σταδίου Ι, ΙΙ, ΙΙΙ ή IV. Με το στάδιο Ι να είναι το πιο πρώιμο και το IV το πιο προχωρημένο. Όσο πιο νωρίς γίνει η διάγνωση, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες επιβίωσης.
O καρκίνος αποτελεί την δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο καρκίνος αποτελεί την δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως. Σε όλο τον κόσμο, περίπου 1 στους 6 θανάτους οφείλεται στον καρκίνο.
Το 1/3 περίπου των θανάτων από καρκίνο, οφείλονται στους 5 κυριότερους συμπεριφορικούς και διατροφικούς κινδύνους. Τον υψηλό δείκτη μάζας σώματος, τη χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, τη χρήση καπνού και τη χρήση οινοπνεύματος.
Οι λοιμώξεις που προκαλούν καρκίνο, όπως η ηπατίτιδα και ο ιός των θηλωμάτων του ανθρώπου (HPV), ευθύνονται για έως 25% των περιπτώσεων καρκίνου σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η επίσκεψη στο γιατρό στο τελικό στάδιο και η έλλειψη πρόσβασης στη διάγνωση και τη θεραπεία αποτελούν συχνό φαινόμενο. Το 2017, μόνο το 26% των χωρών χαμηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι στον δημόσιο τομέα διατίθενται γενικά παθολογοανατομικές υπηρεσίες. Πάνω από 90% των χωρών υψηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι οι υπηρεσίες θεραπείας είναι διαθέσιμες σε σύγκριση με λιγότερο από 30% των χωρών χαμηλού εισοδήματος.
Το 70% περίπου των θανάτων από καρκίνο αφορά χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική στην πλειονότητα των καρκίνων. Μη έγκαιρη διάγνωση σημαίνει ότι οι ασθενείς διαγιγνώσκονται σε όψιμα στάδια της νόσου. Όταν η θεραπεία ίασης μπορεί να μην αποτελεί πλέον επιλογή.
Ορισμένοι από τους πιο συχνούς τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, ο καρκίνος του στόματος και ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχουν υψηλά ποσοστά ίασης όταν ανιχνεύονται έγκαιρα και αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές.
Πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως, οι θάνατοι από καρκίνο
Αυξάνει σταθερά τα τελευταία χρόνια η επίπτωση του καρκίνου. Το 2012 καταγράφηκαν παγκοσμίως 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα, το 2018 υπολογίζονται σε 18 εκατομμύρια και εκτιμάται ότι το 2025 θα φθάσουν στα 19,3 εκατομμύρια.
Υπολογίζεται ακόμη, ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως.
Στη χώρα μας εκτιμάται ότι παρουσιάστηκαν 67.000 νέα κρούσματα καρκίνου και περίπου 32.000 θάνατοι ετησίως. Σήμερα, ο καρκίνος αποτελεί και στη χώρα μας την πρώτη αιτία θανάτου, με ποσοστό 27% γενικά και 38% στις ηλικίες κάτω των 65 ετών, αφήνοντας πίσω τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Περισσότερο από το 1/3 των καρκίνων θα μπορούσε να προληφθεί με την ενημέρωση του κοινού και τη συνακόλουθη λήψη μέτρων για την υιοθέτηση κανόνων υγιεινής, διαβίωσης και διατροφής, όπως η διακοπή του καπνίσματος, η αποφυγή του αλκοόλ, η αποφυγή ανθυγιεινών τροφίμων και ποτών και κυρίως της ζάχαρης, με επακόλουθο την ελάττωση της επίπτωσης της παχυσαρκίας και τέλος με την καθημερινή σωματική άσκηση.
Τα παραπάνω αναφέρει η Ελληνική Εταιρία Χειρουργικής Ογκολογίας, (ΕΕΧΟ), με αφορμή την 4η Φεβρουαρίου, η οποία έχει καθιερωθεί από τη Διεθνή Ένωση κατά του Καρκίνου ως Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου και προσφέρει την ευκαιρία για μια ευρύτερη εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για αυτή τη μάστιγα της σύγχρονης κοινωνίας μας.
Θεραπεία
Οι γνώσεις μας σχετικά με τα αίτια του καρκίνου καθώς και τις παρεμβάσεις για την πρόληψη και τη διαχείριση της νόσου είναι εκτεταμένες.
Τα περιστατικά καρκίνου θα μπορούσαν να μειωθούν και να τεθούν υπό έλεγχο. Με την εφαρμογή τεκμηριωμένων στρατηγικών για την πρόληψη του καρκίνου, την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου. Και την αντιμετώπιση των ασθενών με καρκίνο.
Η θεραπεία του καρκίνου αποσκοπεί στην αφαίρεση ή την εξόντωση των καρκινικών κυττάρων, την παράταση της ζωής και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πασχόντων.
Ορισμένοι από τους συχνότερους τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και ο καρκίνος του παχέος εντέρου, έχουν υψηλά ποσοστά ίασης. Αν ανιχνευθούν και αντιμετωπιστούν έγκαιρα.
Το ίδιο ισχύει και για άλλες μορφές καρκίνου, όπως οι λευχαιμίες και τα λεμφώματα. Οι κύριες μέθοδοι θεραπείας είναι η χειρουργική επέμβαση, η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία. Ενώ ταχεία είναι η ανάπτυξη καινοτόμων, στοχευμένων θεραπειών. Όπως οι βιολογικές θεραπείες (μονοκλωνικά αντισώματα), οι αντι-αγγειογενετικές θεραπείες και η γονιδιακή θεραπεία.
Εξελίξεις στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου
Οι σημαντικές εξελίξεις στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των περισσότερων μορφών καρκίνου επιτρέπουν τη μακρόχρονη επιβίωση με ικανοποιητική ποιότητα ζωής πολλών καρκινοπαθών ασθενών με συγκεκριμένες εντοπίσεις της νόσου (μαστός, προστάτης, παχύ έντερο, ωοθήκες, κλπ), αλλά ακόμα πολλές φορές και την πλήρη ίαση.
Στη σημερινή εποχή, και εντονότερα στον δυτικό κόσμο, αναφέρει η ΕΕΧΟ, ο καρκίνος αποτελεί ολοένα αυξανόμενο πρόβλημα υγείας,. Αφενός λόγω της αύξησης της συχνότητάς του, ιδιαίτερα σε εντοπίσεις όπως το ήπαρ, το πάγκρεας, η ουροδόχος κύστη, οι νεφροί και το μελάνωμα. Αφετέρου λόγω του ότι εμφανίζεται σε συνεχώς νεότερα άτομα.
Σημειώνει ότι η τεχνολογική πρόοδος των τελευταίων δεκαετιών και η έκρηξη ερευνητικών και θεραπευτικών δυνατοτήτων που έφερε μαζί της, προσέφεραν νέες ιδέες και νέα εφόδια στη μάχη κατά του καρκίνου.
Η προσφορά της γενετικής και της μοριακής βιολογίας στη μελέτη του καρκίνου υπήρξε καθοριστική. Για την κατανόηση του τρόπου ανάπτυξης των διαφόρων μορφών καρκίνου.
Προηγμένες διαγνωστικές τεχνικές επιτρέπουν την πρώιμη εντόπισή του, ενώ βιολογικοί δείκτες επιτρέπουν να προβλέψουμε τη μελλοντική συμπεριφορά του.
Νέες θεραπείες
Νέες θεραπείες, με τη χρήση σύγχρονων χημειοθεραπευτικών φαρμάκων, αλλά και της προηγμένης ακτινοθεραπείας και πρόσφατα των βιολογικών παραγόντων και της ανοσοθεραπείας, υπόσχονται πολύ καλύτερα αποτελέσματα για τους καρκινοπαθείς..
Πρόσφατα στοιχεία από τις ΗΠΑ αναδεικνύουν ότι η θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού μειώθηκε κατά 40% τα τελευταία 30 χρόνια. Από καρκίνο του προστάτη κατά 52% και από καρκίνο του παχέος εντέρου κατά 53%. Ενώ η μεγαλύτερη πτώση της θνησιμότητας την τελευταία δεκαετία παρατηρείται στο μελάνωμα του δέρματος. Λόγω και της εφαρμογής νέων θεραπευτικών πρωτοκόλλων ανοσοθεραπείας.
Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην έγκαιρη διάγνωση. Αλλά «δυστυχώς στη χώρα μας διατίθεται πολύ μικρό ποσοστό (0,5%) της συνολικής δαπάνης για αντιμετώπιση του καρκίνου».
Σε μια πρόσφατη ερευνητική καταγραφή της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, ανεδείχθη ότι στη χώρα μας μόνο το 11% των διαγνώσεων καρκίνου έγιναν κατά τη διαδικασία προληπτικού ελέγχου (check up), ποσοστό «απαράδεκτα χαμηλό για ευρωπαϊκή χώρα».
Αντίθετα, το 50% των καρκίνων διαγνώστηκαν κατά τον έλεγχο για άλλο πρόβλημα υγείας του πάσχοντος. Έτσι παρατηρήθηκε μια καθυστέρηση στη διάγνωση πάνω από δύο μήνες από την πρώτη επίσκεψη στον γιατρό.
Οι Έλληνες ανησυχούν για τον καρκίνο, όχι όμως και για τους παράγοντες κινδύνου
Πάνω από τους μισούς Έλληνες ανησυχούν για τον καρκίνο, (54%), ενώ εννέα στους δέκα γνωρίζουν άτομα που πάσχουν από καρκίνο. Οι περισσότεροι είναι ενημερωμένοι για τους παράγοντες κινδύνου, ωστόσο δεν φαίνεται να ανησυχούν ιδιαίτερα.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στο εξωτερικό οι πολίτες θεωρούν το παθητικό κάπνισμα ως τρίτο παράγοντα κινδύνου σε ποσοστό 50%. Ενώ στην Ελλάδα έρχεται στην 6η θέση, με ποσοστό μόνο 30%.
Το αίσθημα φοβίας για την ασθένεια παραμένει, ωστόσο σε χαμηλά επίπεδα βρίσκεται το ποσοστό που υποβάλλεται σε προληπτικές εξετάσεις.
Εντύπωση προκαλεί ότι στην Ελλάδα, οι νέοι είναι περισσότερο ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι. Επίσης σε διεθνές επίπεδο καλύτερη ενημέρωση και γνώση για τον καρκίνο έχουν οι άνθρωποι με υψηλό εισόδημα και μορφωτικό επίπεδο. Έξι στους 100 Έλληνες έχουν επιβιώσει από κάποια μορφή καρκίνου και ένας στους 100 πάσχει από τη νόσο.
Τα παραπάνω προκύπτουν από τα αποτελέσματα πανελλαδικής έρευνας που πραγματοποίησε η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία (ΕΑΕ).
Η έρευνα βασίστηκε σε ερωτηματολόγιο που χρησιμοποίησε η Διεθνής Ένωση για τον έλεγχο του καρκίνου (UICC), σε διεθνή δημοσκόπηση. Με τη συμμετοχή 15.427 ενηλίκων από 20 χώρες.
Το κοινό της ελληνικής και της διεθνούς έρευνας, είναι πως οι πολίτες ζητούν από τις αρχές καλύτερες υπηρεσίες υγείας. Επίσης εύκολη πρόσβαση σε αυτές, βοήθεια για την έρευνα και μείωση του κόστους θεραπείας και αποκατάστασης από τον καρκίνο.
«Ο καρκίνος είναι η νούμερο ένα μη μεταδιδόμενη ασθένεια και έχει ταχύτατα αυξανόμενο κόστος», ανέφερε ο κ. Φιλόπουλος, τονίζοντας ότι «οι θεραπείες πρέπει να είναι για όλους και αν οι κυβερνήσεις δεν αντιδράσουν, τα ασφαλιστικά ταμεία θα καταρρεύσουν».
Παρηγορητική φροντίδα
Η Παρηγορητική Φροντίδα είναι μια προσέγγιση που βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών και της οικογένειάς τους που υποφέρουν από νοσήματα πτωχής πρόγνωσης ή προοδευτικά επιδεινούμενα, μέσω της πρόληψης, εκτίμησης και αντιμετώπισης του πόνου και των λοιπών φυσικών συμπτωμάτων, καθώς και των ψυχολογικών, κοινωνικών και πνευματικών αναγκών τους (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας 2002).
Συνεπώς, η παρηγορητική φροντίδα αποσκοπεί περισσότερο στην ανακούφιση από τα συμπτώματα που προκαλούνται από τον καρκίνο. Παρά στη θεραπεία και στοχεύει στην αύξηση της ποιότητας της ζωής των ασθενών σε τελικό στάδιο και των οικογενειών τους.
Μέσω της παρηγορητικής αγωγής, οι ασθενείς με καρκίνο σε τελικό στάδιο μπορούν να αναζητήσουν λύσεις τόσο στα σωματικά τους προβλήματα όσο και στα ψυχολογικά και πνευματικά.
Η ανοσοθεραπεία έχει αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον καρκίνο
Η αξιοποίηση των μηχανισμών του ανοσοποιητικού συστήματος αναδεικνύεται σε πολύτιμο σύμμαχο για την αντιμετώπιση των καρκινικών όγκων.
Η σύγχρονη έρευνα για την αντιμετώπιση του καρκίνου προσανατολίζεται όλο και περισσότερο στην ανάπτυξη θεραπειών προσαρμοσμένων στις ατομικές ανάγκες των ασθενών. Καθώς πληθαίνουν τα κλινικά δεδομένα που υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά τους.
«Η ανοσοθεραπεία έχει αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον καρκίνο. Ο μοναδικός μηχανισμός δράσης, η παρατεταμένη διάρκεια ανταπόκρισης, το ξεχωριστό προφίλ ασφάλειας, η καθορισμένη χρονική διάρκεια χορήγησης της, η επάνοδος στην κανονικότητα, η πιθανότητα μακροχρόνιας επιβίωσης, ακόμα και ίασης, δίνουν ιδιαίτερη αξία στην ελπίδα” ανέφερε ο Ιωάννης Μπουκοβίνας, Πρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων – Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ).
Πρόσθεσε ότι έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε απαντώντας στα ερωτήματα: πώς επιλέγουμε τους ασθενείς, ποιοι είναι οι κατάλληλοι συνδυασμοί φαρμάκων, αν μπορεί να γίνει πρόβλεψη της τοξικότητας, πώς ξεπερνάμε την αντίσταση στα συγκεκριμένα φάρμακα, ποια είναι η βέλτιστη διάρκεια θεραπείας.
«Οραματιζόμαστε ένα μέλλον όπου στην αντιμετώπιση του καρκίνου θα έχει μεγιστοποιηθεί το όφελος της ανοσοθεραπείας, ενδυναμώνοντας την αξία της για τους ασθενείς, τις οικογένειές τους και την κοινωνία», είπε.
Ανοσοθεραπεία σε διάφορες μορφές καρκίνου
Για την ανοσοθεραπεία στο μελάνωμα μίλησε η Καθηγήτρια Παθολογίας Ογκολογίας, Α’ Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Λαϊκό», κ. Έλενα Γκόγκα, τονίζοντας ότι ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα ιστορικά έχουν χαμηλά ποσοστά επιβίωσης. Με την εισαγωγή όμως της ανοσοθεραπείας, τα δεδομένα αυτά αλλάζουν και τα ποσοστά πενταετούς επιβίωσης αυξάνονται.
Στην εισήγησή του ο Καθηγητής Παθολογικής Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Αριστοτέλης Μπάμιας, αναφέρθηκε στην ελπίδα που έφερε η ανοσοθεραπεία στον καρκίνο του νεφρού. Τονίζοντας ότι η εφαρμογή της αυξάνει την επιβίωση. Ενώ σε ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών επιτυγχάνεται μακρόχρονος έλεγχος της νόσου χωρίς την ανάγκη για άλλες θεραπείες.
«Η ανοσοθεραπεία έχει αλλάξει και το τοπίο στη θεραπεία του καρκίνου του ουροθηλίου. Αυτή η πρόοδος είναι πολύ σημαντική. Δεδομένου ότι τα τελευταία 15 χρόνια χαρακτηρίστηκαν από πενιχρά αποτελέσματα στην προσπάθεια ανεύρεσης νέων φαρμάκων για τον καρκίνο του ουροθηλίου», σύμφωνα με τον κ. Μπάμια.
Ο καθηγητής Παθολογίας και Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Κωνσταντίνος Συρίγος, αναφέρθηκε στον καρκίνο του πνεύμονα,ο οποίος αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως. Με μεγάλο ποσοστό των ασθενών να διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο της νόσου. Αφού η νόσος δεν δίνει συνήθως πρώιμα συμπτώματα.
Στην Ελλάδα έχει υπολογισθεί ότι 6.500 άτομα χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από αυτή τη μορφή καρκίνου. Που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο κάπνισμα. Επιπλέον, ενώ για όλες τις άλλες συχνές μορφές του καρκίνου έχουν καθιερωθεί εξετάσεις έγκαιρης διάγνωσης (screening) για τον καρκίνο του πνεύμονα δεν υπάρχει ακόμη τέτοιο πρόγραμμα.
«Είναι σημαντικό ότι η χώρα μας, παρά τις όποιες αντιξοότητες των τελευταίων ετών, συνεχίζει να βρίσκεται στην πρωτοπορία της έρευνας στον καρκίνο του πνεύμονα. Με τις περισσότερες από τις νεότερες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των ανοσοθεραπειών να είναι διαθέσιμες στους Έλληνες ασθενείς», τόνισε ο κ. Συρίγος.
Πρόσθεσε ότι η ανοσοθεραπεία αποτελεί πλέον τον βασικό πυλώνα θεραπείας των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα. Είτε ως μονοθεραπεία, είτε σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία.
Επιπλέον, όπως είπε, σύντομα θα υπάρχει η δυνατότητα χορήγησης συνδυασμού ανοσοθεραπείας. Ώστε, αποφεύγοντας τη χημειοθεραπεία, να διευρύνονται οι θεραπευτικές επιλογές. Με στόχο την σημαντική παράταση της επιβίωσης και την εξασφάλιση μιας καλής ποιότητας της ζωής για μεγάλο ποσοστό των ασθενών.
Στήριξε την προσπάθεια μας, μπορείς!
Εσύ, το ελληνικό κοινό της Ομογένειας, είσαι η δύναμή μας. Αρκεί ένα μονάχα κλικ για να στηρίξεις την προσπάθεια μας. Γίνε μέλος στην σελίδα μας στο Facebook, κάνε Like και ενημερώσου.
Μείνε συντονισμένος σε εμάς για έγκαιρη, έγκυρη και ανεξάρτητη ενημέρωση. Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από τη Γερμανία, την Ελλάδα και τον κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο GRland.info
