30 Μαρτίου 1822: Η αιματηρή Σφαγή της Χίου
Η Σφαγή της Χίου αναφέρεται στη σφαγή δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων της Χίου από τον οθωμανικό στρατό. Τον Μάρτιο του 1822, ξεσηκώθηκε το νησί, με την απόβαση του εκστρατευτικού σώματος Σαμιωτών στην Χίο.
Οι Οθωμανοί για να γλιτώσουν από τους Έλληνες κλείστηκαν στο κάστρο και δεν παραδίδονταν.
Στις 30 Μαρτίου, μετά από εντολή του σουλτάνου, έφθασε ο οθωμανικός στόλος στο νησί για να δώσει βοήθεια και να καταστείλει την εξέγερση.
Ο οθωμανικός στόλος έλυσε την πολιορκία του κάστρου και άρχισε τη σφαγή του ορθόδοξου πληθυσμού, πνίγοντας την Χίο στο αίμα.
Η Σφαγή της Χίου: το χρονικό
Το 1822 η ελληνική κοινότητα της Χίου άκμαζε και ευημερούσε εξαιτίας της καλλιέργειας μαστίχας που ανθούσε στο νησί.
Οι Οθωμανοί είχαν παραχωρήσει σημαντικά προνομία στους Χιώτες, εφόσον για τους ιδίους η μαστίχα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό προϊόν το οποίο τους επέφερε μεγάλα κέρδη.
Ο πληθυσμός του νησιού την περίοδο αυτή αριθμούσε περισσοτέρους από 100.000 κάτοικους, οι οποίοι παρά τα προνόμια που είχαν δεν έπαυαν να ζουν κάτω από την οθωμανική καταπίεση.
Έτσι οι Οθωμανοί, για να προλάβουν το ενδεχόμενο μιας επανάστασης, είχαν μεταφέρει στο νησί στρατεύματα από την Μικρά Ασία με διοικητή τον Βαχήτ πασά.
Σύμφωνα με το ημερολόγιο του Ταμπάζη, η εξέγερση των Χιωτών σχεδιαζόταν από την αρχή κιόλας της επανάστασης του 1821.
Τον Ιούλιο του ιδίου έτους, οι Ιωάννης Ράλλης και Χιώτης Φιλικός είχαν αναλάβει να οργανώσουν την εν λόγω εξέγερση.
Παρ’ όλα αυτά, αφού συνομίλησαν με εμπόρους των Κυκλάδων, πείσθηκαν ότι αυτή η εξέγερση δεν έπρεπε να πραγματοποιηθεί τη δεδομένη στιγμή, γιατί ο κόσμος του νησιού δεν ήταν κατάλληλα προετοιμασμένος στην τέχνη του πολέμου και ήταν άοπλος.
Με την άποψη αυτή συμφώνησε και ο Υψηλάντης. Έτσι η εξέγερση τη δεδομένη στιγμή αναβλήθηκε.
Τελικά, τον Μάρτιο του 1822, η Χίος επαναστατεί. Ο Αντώνιος Μπουρνιάς με διακόσιους άνδρες αποβιβάστηκαν στη Σάμο.
Από εκεί κάλεσαν τον Λυκούργο Λογοθέτη να συμμετάσχει στην επανάσταση της Χίου. Στις 11 Μαρτίου οι Έλληνες, αναγκάζουν τον Βαχήτ Πασά και τους Τούρκους στρατιώτες του να κλειστούν στο κάστρο για να σωθούν από τις συνεχείς ριπές των ελληνικών κανονιών.
Η πολιορκία του κάστρου κράτησε για μέρες και οι Τούρκοι δεν παραδίδονταν. Πρέπει να σημειωθεί ότι στο κάστρο οι Οθωμανοί είχαν φυλακίσει τον Μητροπολίτη Πλάτωνα και μερικούς προκρίτους της πόλης, ενώ στην Πόλη είχαν στείλει κρατούμενους τους Θεόδωρο Ράλλη, Μικέ Σκυλίτζη και Παντελή Ροδοκανάκη.
Το γεγονός του ξεσηκωμού αυτού από τους Χιώτες εξαγρίωσε το Σουλτάνο, ο οποίος το θεώρησε προδοσία, αχαριστία για τα προνόμια που τους είχε παραχωρήσει και ασέβεια προς το πρόσωπό του.
Αμέσως έδωσε την εντολή να κατασταλεί άμεσα η επανάσταση και να τιμωρηθούν οι Χιώτες παραδειγματικά, αποστέλλοντας τον Οθωμανικό στόλο με επικεφαλής τον Καρά Αλή.
Στις 30 Μαρτίου 1822 στη Χίο αποβιβάστηκαν 46 πλοία με περίπου 7.000 στρατιώτες από τη Μικρά Ασία.
Ο στρατός ενώθηκε με τον στρατό του Βαχήτ πασά, ο οποίος απελευθερώθηκε από το κάστρο και άρχισε να καταδιώκει τις ελληνικές δυνάμεις, οι οποίες αποχώρησαν από το νησί.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι ηγέτες των Ελλήνων αποχώρησαν, λέγοντας το γνωστό σε εμάς σύνθημα: «ο σώζων εαυτόν σωθήτω».
Από το σημείο αυτό και έπειτα, η Σφαγή της Χίου είχε ήδη αρχίσει. Ο οθωμανικός στρατός χωρίς ιδιαίτερη αντίσταση προχώρησε σε λεηλασίες και σφαγές.
Οι Οθωμανοί έκαψαν σπίτια και σκότωσαν όλα τα παιδιά κάτω των 3 ετών, όλους τους άνδρες από 12 ετών και πάνω, καθώς και όλες τις γυναίκες από 40 ετών και πάνω.
Από την σφαγή εξαιρέθηκαν μόνο όσοι ήταν πρόθυμοι να ασπαστούν το Ισλάμ. Για μήνες το νησί πνιγόταν στο αίμα.
Σύμφωνα με διάφορες ιστορικές πηγές, 42.000 άνθρωποι σφαγιάστηκαν, 23.000 διέφυγαν στο εξωτερικό και την ηπειρωτική Ελλάδα, 50.000 έγιναν σκλάβοι, ενώ περίπου 1.500-2.000 άνθρωποι διασώθηκαν.
Οι επιζώντες που κατάφεραν να ξεφύγουν, μετακινήθηκαν προς το εσωτερικό του νησιού.
Για να σώσουν την ζωή τους κρύφτηκαν σε διάφορα καταφύγια όπως οι Καρυές, το Αίπος, η Νέα Μονή, το μοναστήρι του Αγίου Μηνά και ο Άγιος Γεώργιος ο Συκούσης.
Το Μεγάλο Σάββατο της 1ης Απριλίου 1822 οι Τούρκοι έκαψαν την Σχολή της Χίου και έσφαξαν σχεδόν όλους τους Χιώτες που βρίσκονταν εκεί.
Στις 2 Απριλίου 1822, ανήμερα του Πάσχα, οι Τούρκοι μπήκαν στο μοναστήρι του Αγίου Μηνά και έσφαξαν περίπου 3.000 Χιώτες που ήταν μέσα και έπειτα πυρπόλησαν το μοναστήρι.
Την ίδια μέρα επαναλαμβάνεται το ίδιο σκηνικό και στη Νέα Μονή. Στις 5 Απριλίου του 1822 ο Καρά Αλή ανακοίνωσε ότι όσοι Χιώτες παραδώσουν τα όπλα τους και επιστρέψουν στην πόλη, θα αφεθούν ελεύθεροι.
Οι Χιώτες που πείστηκαν από τους Πρόξενους της Αγγλίας , της Αυστρίας και της Γαλλίας άρχισαν να επιστρέφουν και να παραδίδουν τα όπλα τους.
Φυσικά οι Τούρκοι δεν κράτησαν τον λόγο τους. Με το που οι Χιώτες παρέδωσαν τα όπλα τους άρχισαν να σφαγιάζουν με μανία έναν προς έναν όσους επέστρεφαν στην πόλη τους.
Η Σφαγή της Χίου συνεχιζόταν.
Πίσω στην Κωνσταντινούπολη, στις 18 Απριλίου 1822 σφαγιάστηκαν 3 Χιώτες αιχμάλωτοι και άλλοι 60 Χιώτες επιφανείς.
Στις 23 Απριλίου του 1822 απαγχονίστηκαν στην τάφρο του κάστρου της πόλης, ο μητροπολίτης Πλάτων, ο διάκονος του Γαρρής και 9 πρόκριτοι.
Στη συνέχεια απαγχονίστηκαν οι δημογέροντες που ήταν φυλακισμένοι, οι σοροί των οποίων εξυβρίστηκαν και γελοιοποιήθηκαν από τους Οθωμανούς Τούρκους.
Η εκδίκηση του Κανάρη
Ο Κωνσταντίνος Κανάρης και ο Ανδρέας Πιπίνος αποφάσισαν να εκδικηθούν για την καταστροφή της Χίου και τον θάνατο τόσο αμάχων και αθώων ψυχών.
Εξαιτίας του γεγονότος ότι ο ελληνικός στόλος ήταν πολύ μικρότερος από τον οθωμανικό και δεν μπορούσε να τον αντιμετωπίσει σε μάχη, πάρθηκε η απόφαση να τους αντιμετωπίσουν με πυρπολικά.
Τη νύχτα της 6ης Ιουνίου 1822 ήταν η ευκαιρία τους, εφόσον εκείνο το βράδυ οι Τούρκοι θα γιόρταζαν το Μπαϊράμ τους, ενώ ο ναύαρχος Καρά Αλή είχε καλέσει στη ναυαρχίδα τους αξιωματικούς του στόλου για ολονύχτιο γλέντι.
Έτσι και έγινε! Αφού πλησίασαν την ναυαρχίδα, ο Κανάρης κατόρθωσε να γαντζώσει το πυρπολικό του πάνω της και να του βάλει φωτιά.
Από την άλλη, ο Πιπίνος δεν φάνηκε τόσο τυχερός και το πυρπολικό του ξεκόλλησε χωρίς να προκαλέσει καμία ζημιά.
Εν τούτοις, το πυρπολικό του Κανάρη μετέδωσε τη φωτιά στη ναυαρχίδα και γρήγορα πήρε φωτιά η μπαρουταποθήκη της.
Αποτέλεσμα αυτού ήταν η ναυαρχίδα να τιναχτεί γρήγορα στον αέρα και οι 2.000 Τούρκοι που βρίσκονταν σε αυτήν να βρουν φρικτό θάνατο. Ανάμεσα στα θύματα ήταν και ο ίδιος ο αρχηγός του στόλου, ο Καρά Αλή.
Ο Αντίκτυπος
Το γεγονός της αιματοχυσίας τόσων αμάχων και αθώων Χιωτών, αλλά και το κατόρθωμα του Κανάρη ενθουσίασε την Ελλάδα και όλο τον κόσμο.
Αποτέλεσε σημείο αναφοράς και έμπνευσης για πολλούς σημαντικούς ξένους λογοτέχνες.
Από τη μεγάλη σφαγή της Χίου εμπνεύστηκε ο μεγάλος Γάλλος ζωγράφος Ντελακρουά και ο Βίκτωρ Ουγκώ στο ποίημά του «Το Ελληνόπαιδο».
Μην μαθαίνεις τα νέα τελευταίος!
Κάνε Like στη σελίδα μας στο Facebook και ενημερώσου πρώτος για όλες τις τελευταίες εξελίξεις.
Έγκαιρη, έγκυρη και ανεξάρτητη ενημέρωση. Όλες οι τελευταίες Ειδήσεις από τη Γερμανία, την Ελλάδα και τον κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.
Πώς θα ακολουθήσεις το GRland.info στο Facebook; Πάτησε ΕΔΩ
Διαβάστε ακόμα στo GRland.info: